Seçim sonrası bir miktar gerileyen ancak daha da düşmesi beklenen konut kredisi faizlerinde yaşanan şok yükseliş hem konut alacakları hem de konut satacakları adeta ters köşeye yatırdı. Çok değil bir hafta öncesine göre aylık yüzde 1.05-1.10 arasında olan konut kredisi faizleri yüzde 1.35’lere kadar fırladı.
Bankasına göre değişmekle birlikte aylık konut kredisi faizleri 1.2 ile yüzde 1.35 arasında değişiyor. Bu da yıllık konut kredisi faizlerinin yüzde 16-18’lere gelmesi anlamına geliyor.
Bankaların konut kredisi faizlerinde yaptığı bu artış önümüzdeki dönemde artması beklenen konut satışlarını da etkileyeceğe benziyor. Çünkü uzmanlar, konut kredisinde yüzde 1 faizi sınır olarak gördüğünü ve bu oranın altına düştüğünde konut talebinin hızlı arttığını, yüzde 1’in üzerinde ise talebin hızla düştüğünü belirtiyor.
Konut kredisi faizlerinde neden yükseliş yaşandı?
Mevduat faizlerinin yıllık yüzde 11’lerde olduğu bir ortamda konut kredisi faizlerinin yıllık bazda yüzde 16- 18’lere tırmanması ve aradaki marjın bu kadar açılması uzun süredir karşılaşılan bir durum değil. Seçimlerin ardından hükümetin kurulması ile birlikte düşmesi beklenen konut kredisi faizlerindeki yükselişte Rusya ile yaşanan gerilim ve global gelişmeler nedeniyle 2016 yılında faizlerin küresel bazda daha yüksek seyredeceği beklentisinin etkili olduğu belirtiliyor.
Bankacılar, uzun vadeli olan konut kredilerinde yurtdışı kaynak maliyetlerinin düşüş göstermediğinin altını çiziyor. Bankalar ihtiyaç kredilerinde de faizleri artırırken, bankasına ve vadesine göre değişmekle birlikte sektörde ihtiyaç kredisi faizleri yüzde 1.30 ile 1.89 arasında iken ortalamar ise yüzde 1.60’larda. Taşıt kredisi faizleri ise yüzde 1.35-1.50 aralığında seyrediyor.
9.8 milyar liralık batığın 8.9 milyar lirası ihtiyaç kredisi
302 milyar lirayı aşan tüketici kredilerinin 141.2 milyarı konut kredisi. Tüketici kredilerinde ortalama yüzde 3.25 olan batık oranı konutta binde 5 seviyesinde. 9.8 milyar liralık batığın 8.9 milyar lirası ihtiyaç kredisi.
Konut kredisi faizlerinde yaşanan sert artışın yeni dönemde kredi kullanacaklara maliyeti de ağır olacak. Şöyle ki, 60 ay vade ile 100 bin TL kredi kullanan bir vatandaşın aylık taksit tutarı 1 hafta önceki faizlere kıyasla yaklaşık 125 TL birden artacak. Bir hafta önce yüzde 1.05 aylık faizle konut kredisi kullanan bir vatandaşın aylık ödemesi 2 bin 254 TL iken, şu anda sektör ortalamasının yüzde 1.25 olduğu göz önüne alındığında ödemesi gereken aylık taksit 2 bin 379 TL’ye yükseldi. 60 ay vade ile kullanılan 100 bin liralık kredinin geri ödemesi ise bir hafta önceye göre 7 bin 500 lira daha fazla olacak.