Konut sektörü Türkiye’nin lokomotif sektörlerinin başında geliyor. Ülkemizde her yıl milyonlarca yeni konut yapılırken, bir o kadar da sıfır ya da ikinci el konut el değiştiriyor.
Ancak ev sahibi olmak isteyen herkes konut parasını peşin olarak veremeyebiliyor. Hatta konut satışlarında çoğunlukla konutun tamamı peşin olarak ödenemiyor. Bunun yerine yeterli bir birikimi olmayan kişiler bankalar tarafından verilen konut kredilerinden faydalanabiliyor.
Konut kredileri, gelir düzeyine uygun geri ödeme ve vade seçenekleriyle, avantajlı krediler arasında yer alıyor. Peşin parası olmayan ancak kira da ödemek istemeyen kişiler, kendisine en uygun bankadan konut kredisi kullanıp, kira öder gibi taksitlerle ev sahibi olabiliyor.
Ancak konut kredisinin uzun süreli ve yüksek tutarda bir borçlanma sürecine girmek manasına geldiğinin de altını çizmek gerekiyor. Bu doğrultuda, konut kredisine karar verirken tüm detaylara dikkat etmek hayati önem taşıyor.
Konut kredisi nasıl alınıyor?
Konut kredisinde, satın alınacak konut banka tarafından teminat olarak alınarak, tüketiciye veriliyor. Kredi notu ve gelir düzeyi gibi kredibilite ölçütlerinin değerlendirilmesi ve evin değeri doğrultusunda onay verilen bu kredinin başlangıcında, ev üzerine banka lehine ipotek konuyor. Borcun tamamının ödenmesiyle birlikte banka ev üzerindeki ipoteği kaldırıyor.
Bu arada konut ücretinin tamamı kredi olarak verilmiyor. Konut kredisi, satın alınan konut ekspertiz değerinin yüzde 75’ine kadar verilebiliyor. Kredi, belirlenen vade ve faiz oranları doğrultusunda taksitler halinde ödeniyor.
Kredi değerledirmesi ve başvurusu
Her bankanın kendine özel şartları bulunmasının yanı sıra genel olarak başvuru sahibinin kredi notu, kredi geçmişi, aylık net geliri ve ilgili taşınmazın özelliklerine bakılarak kredi başvurusu değerlendiriliyor.
Teknolojinin gelişmesiyle birlikte artık kredi başvuruları rahatlıkla yapılabiliyor. Cep telefonu kullananlara bankalar tarafından sık sık kredi kullanımına yönelik mesajlar geldiği biliniyor. Bunun yanında internetten konut kredisi başvurusu yapılabiliyor. Dileyen bankaya bizzat gidip başvurusunu gerçekleştirebiliyor. Başvurularda banka sizinle ilgili şartları inceleyip, olumlu ya da olumsuz başvurunuza cevap veriyor.
Kredi hesaplama
Bankaya gitmeden internet üzerinden kredi miktarı, taksitler, ne kadar ödeme yapılabileceği gibi tüm merak edilenler hesaplanabiliyor. Dileyen de bankaya gidip hesaplamayı yaptırabiliyor.
Hesap yaparken, istenen vade ve faiz oranına göre taksit tutarı belirleniyor. Sonucunda ortaya çıkan aylık faiz ve anapara tutarlarıyla ödeme planı oluşturuluyor.
Örneğin, 100 bin TL konut kredisi için 120 ay vade ve yüzde 0,83 faiz oranı ile yapılacak hesaplamada, aşağıdaki formülle taksit tutarı belirleniyor,
Taksit Tutarı = Kredi Tutarı x Faiz(1+Faiz) üzeri Taksit Sayısı / (1+Faiz) üzeri Taksit Sayısı -1
(Formülde kullanılan “Faiz” yüzde değil oran cinsinden kullanılır. Örnekteki faiz oranı bu nedenle 0,0083 olarak yazılmalıdır.)
Böylece aylık taksit tutarı 1.319,29 TL olarak karşımıza çıkıyor. Devamında ise taksit tutarının faiz oranı ile çarpımı sonucu ödenecek faiz tutarı 1.319,29×0.83=830 TL olarak bulunur. Son aşamada taksit tutarı ile faiz arasındaki fark alınarak, 1319,29 – 830 = 489,29 TL anaparaya ulaşılır. Bu doğrultuda, ilk ödeme yapıldığında kalan borç 100.000-489=99.511 TL olacaktır. İkinci taksitte ise 99.511×0.83=825 TL faiz borcu bulunur. Bu hesaplama sonucu ödenecek anapara 493 TL, ödeme sonrası kalan borç 99.018 TL olur. Hesaplama, vade sonu borç bitene kadar devam eder.
Ek maliyetlere dikkat
Bu arada, bankaların kredi ödemelerinde ek maliyetler yaptıklarını unutmamak gerekiyor. Kredi hesaplama sırasında, kişiler, genel olarak geri ödeme ve faiz tutarlarını dikkate alıyor ancak ek kesintilerin de ciddi maliyet oluşturuyor.
Bankalar tarafından kredi tahsis ve dosya ücreti ve ekspertiz ücreti evin ipotek ve tapu masraflarını gibi ek maliyetler bulunuyor.
