Yükselen faizlerin kullanımı caydırması ve bankaların kullandırım miktarını düşürmesi sonucu konut kredisi stoku da bu yıl ilk dört ay itibarıyla adeta durma noktasına geldi.
2014 sonunda 125,8 milyar lira olan sektörün konut kredisi stoku yüzde 253,4’lük (2,5 kat) bir büyüme ile bu yıl nisan sonu itibarıyla 444,4 milyar liraya ulaştı. Ancak aynı dönemde tüketici fiyatları (TÜFE) bazında enflasyon ise yüzde 791,1 oldu.
Konut kredisi stokunun 2014 sonundaki düzeyi, enflasyonla güncellendiğinde bu yıl nisan sonu itibarıyla 1 trilyon 120,6 milyar liraya karşılık geliyor. Başka deyişle konut kredileri enflasyon kadar artsaydı, bu düzeye gelmiş olacaktı. Konut kredisindeki nominal büyüme ile enflasyon arasındaki makas özellikle 2021’den itibaren açıldı. Stok, enflasyondan arındırıldığında reel olarak anılan yıl yüzde 21,1, 2022’de yüzde 26,7, 2023’te yüzde 26,1 ve bu yılın ilk dört ayında yüzde 14,6 daraldı.
(Haber kaynağı: Naki Bakır – Dünya Gazetesi yazarı)
Pandeminin başladığı 2020 yılında 1,5 milyona yaklaşan konut satışlarının yüzde 38,2 oranında 573 bin 337’si banka kredisi ile (ipotekli) satılmıştı. Anılan yıldaki satışların 469 bin 740 adetle üçte birini “ilk el” satışlar oluşturmuştu. 2023 yılında toplam konut satışları 1 milyon 225 bin 926 adede, bunun içinde banka kredisi ile satılanların oranı 177 bin 748 adetle yüzde 14,5’e düştü, ilk el satışlar da 379 bin 542 adetle yüzde 31 pay aldı.
Bu yılın ilk dört ayında ise toplam satışlar geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 3,7 düşüşle 355 bin 173 adet olurken, bunun içinde banka kredisi ile satılanlar yüzde 57’lik bir düşüşle 34 bin 693 adette kaldı, payı da yüzde 9,8’e kadar geriledi. Özellikle nisanda toplam satışlar aylık bazda 75 bin 569 adetle son yılların en düşük düzeyini görürken, ülke genelinde banka kredisi ile satılan konut sayısı sadece 7 bin 71 oldu.
(Haber kaynağı: Naki Bakır – Dünya Gazetesi yazarı)
