Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi (BETAM) ile sahibinden.com iş birliğinde hazırlanan Konut Piyasası Görünümü raporunun ilki yayınlandı.
Emlak piyasasındaki gelişmeleri takip etmek amacıyla istatistiki veri sağlamak ve gayrimenkul alıcı ve satıcıları ile emlak profesyonellerine yol göstermek amacıyla yayınlanan rapor, sahibinden.com’un emlak kategorisindeki veri havuzu analiz edilerek edilerek hazırlandı.
Raporların ilki, kiralık ve satılık konut ilanlarının cari ve reel fiyat ile yayından kaldırılan ilanların yaşam sürelerine dair gelişmeleri inceliyor. Analizler Türkiye genelinde, iller düzeyinde ve ucuz konutlar-lüks konutlar ayrımında yürütüldü.
BETAM’ın Türkiye’de köklü bir bilimsel araştırma geleneğini yerleştirmek, bu alanda yurt içinde ve yurt dışında kabul gören ve başvurulan bir araştırma platformu olmak amacıyla Şubat 2008’den bu yana faaliyet gösteren bir kurum olduğunu belirten Betam Direktörü Prof. Dr. Seyfettin Gürsel, raporla ilgili olarak yaptığı açıklamasında “Bünyemizdeki kıymetli araştırmacıların uzmanlığı ile emlak sektörü konusunda toplumu bilgilendirecek ve yön gösterecek bir çalışma ortaya koyduk. İlk araştırmamız 2017’den bu yana olan değişimleri konu alıyor. Rapor, Ocak ayından sonra her ay güncellenerek kiralık ve satılık konut piyasalarındaki cari ve reel fiyat ile satış miktarlarına dair gelişmelere ışık tutacak” ifadelerini kullandı.
Emlak kategorilerinin ayda 62.7 milyon kullanıcıya ulaşan platformlarının en hareketli kategorilerinden biri olduğunu dile getiren sahibinden.com Pazarlamadan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Nazım Erdoğan da yaptığı açıklamasında “Konut alım-satım ya da kiralamak amacıyla platformumuzu ziyaret eden kullanıcılarımıza karar aşamalarında destek olmak amacıyla sunduğumuz Emlak360 hizmetinin yanı sıra aylık yayınladığımız Emlak Endeksi çalışması için yeni bir işbirliğine gittik. BETAM ile yaptığımız işbirliği sayesinde, 2021 Ocak ayından itibaren her ay, emlak piyasasındaki gelişmeleri, bölge ve iller bazında daha yakından izleyerek, sektördeki verinin değerlendirilmesi konusunda nitelikli bir katkı sunacağız” dedi.
Konut Piyasası Raporu’nda hangi bilgiler yer alıyor?
Satılık konut ilanlarındaki metrekare fiyatları 2017 Eylül-Aralık 2020 döneminde Türkiye genelinde %50 artış gösterdi
Üç büyük ilde en yüksek artış %60 ile İzmir’de görülürken, Ankara’da %50, İstanbul’da %40 olarak gerçekleşti. Bununla birlikte 2017 Eylülden pandemi dönemine kadar azalan reel satış fiyatları, geçen bahardan bu yana artışa geçti ve kayıplar önemli ölçüde telafi edildi.
2020 Aralık ayında bir önceki yılın aynı ayına göre konut ilanlarındaki satış fiyatları %34,2 oranında artmıştır. Böylece 2019 Aralık ayında m2 cinsinden satılık konutların ilan fiyatları 2.624 TL iken 2020 Aralık ayında 3.521 TL’ye yükselmiştir.
Satılık konut ilanlarında Aralık 2020’de bir önceki yılın aynı ayına göre cari fiyatlarda (ilan fiyatları) büyükşehir statüsündeki 30 il içerisinde, en yüksek artışların kaydedildiği iller: %60,6 ile Mardin, %57,1 ile Aydın, %55,3 ile Diyarbakır, %52,7 ile Muğla ve %52,1 ile Kahramanmaraş’tır. En düşük artışların kaydedildiği iller ise Trabzon, Kocaeli, Ordu, İstanbul ve Tekirdağ olmuştur. Fiyat artışı bu illerde %24 ile %30 arasında kalmıştır.
2020 yılına kadar yatay seyreden satılık ilan sayısı ve satılan konut sayıları pandemiden sonra hızlı bir şekilde artmıştır. Rapor, bu dönemde uygulanmaya başlayan düşük faizli konut kredilerindeki büyük artışın satılık konut piyasasına canlılık getirdiğini ortaya koydu.
Ucuz Konutlar ve Lüks Konutlar ilan satış fiyatları, 2017 Eylül ayından 2020 Aralık ayına dek enflasyonun altında bir artış yaşamış olsa da, lüks konutların ilan fiyatlarındaki artış son aylarda hızla artarak enflasyon artışını yakalamıştır. 2020 yılının Aralık ayında ucuz konutların ilan metrekare fiyatı ortalama 1.922 TL iken lüks konutların ilan m2 fiyatı ortalama 10.585 TL olarak belirlenmiştir. 2020 yılının Haziran ayında kamu bankalarının vermeye başladığı düşük faizli konut kredilerinin lüks konutların reel fiyatlarında çok hızlı bir toparlanmaya neden olduğu, buna karşın ucuz konutların kredi genişlemesinden lüks konutlar kadar etkilenmediği görülmektedir.
Konut kiraları ve satış fiyatları 2017’nin eylül ayından itibaren yükselişini sürdürüyor
Kiralar, 2017 Eylül ayından itibaren artan bir seyir izledi. Kiralık konut ilan m2 fiyat verileri 2020 Aralık ayında yıllık olarak fiyatların %19 oranında arttığını gösteriyor. 2019 Aralık’ta 12,9 TL olan kiralık konut ilan m2 fiyatı 2020 Aralık ayında 15,4 TL’ye yükseldi. Üç büyük ilde son bir yılda en yüksek kira artışı %24 ile İstanbul’da olurken, İzmir’de %18 ve Ankara’da %10’luk bir artış görüldü.
Konut fiyatlarındaki en yüksek artış oranı Diyarbakır’da
Büyükşehir statüsündeki 30 il itibarıyla kiralık konut ilan fiyatlarında en yüksek artışın kaydedildiği il %45,3 artışla Diyarbakır olurken, Kahramanmaraş, Şanlıurfa, Mersin ve Sakarya’da %33,7 ile %38,6 arasında gerçekleşmiştir. En düşük artışlar ise Van, Antalya, Ankara, Erzurum ve Bursa’da görülmüştür. Bu illerde ilanlardaki yıllık kira artışı %5 ile %13 arasında kalmıştır.
Haziran’da uygulanmaya başlanan düşük faizli konut kredisi desteğinin kiralık konut piyasasına da canlılık getirdiği ve yaz aylarında kiralanan konutların toplam kiralık konut sayısına oranının %19’a kadar yükselerek dönemin en yüksek noktasına ulaştığı görülüyor.
