Konut piyasası; yüksek kredi faizleri ve miktar kısıtı, inşaat maliyetlerine bağlı yüksek konut fiyatları ve seçim sonrası bekleyişi şeklindeki üçlü kıskaçta, durgunluğun giderek derinleştiği bir süreç yaşıyor. Bu yıl mayıs seçimlerinin ardından yükselişe geçen kredi faizleri astronomik düzeylere gelirken, kredi ile alınan (ipotekli) konutlar başta olmak üzere satışlar hızla geriliyor, yeni kredilendirmenin adeta durma noktasına gelmesiyle de bankaların konut kredisi stoku eriyor.
Dünya Gazetesi’nden Naki Bakır’ın haberine göre, ‘Sıkı para’ şeklindeki temel politikasını deklare eden yeni ekonomi yönetiminin dış kaynak akışı sağlama ve ekonomide dengeleri kurma yönündeki çabalarının artarak devam ettiği bu süreçte, ev fiyatları ve kredi taksitlerinin yüksekliği konut talebini baskılıyor. Konut piyasasında; bankacılık sektörünün kredilendirme, inşaat sektörünün fiyat politikası, alım gücü olan yurttaşların da alım konusunda seçim sonrası için ‘bekle gör’ yaklaşımında olduğu belirtiliyor.
KONUTTA SATIŞLAR DİP YAPTI
Toplam konut satışları ekim ayında geçen yılın aynı ayına göre yüzde 8,7 düşüşle 93 bin 761 adede gerilerken, bunun içinde kredi ile satın alınan (ipotekli) konutların sayısı yüzde 58 düşüşle sadece 5 bin 577 adette kaldı. Tarihi dip seviyelerden birini göre ipotekli satışların toplamdaki payı da yüzde 5,9’a kadar indi.
Geçen yılın ilk on ayında 241 bin 869 olan ipotekli konut satış adedi bu yıl aynı dönemde 166 bin 461 adetle bunun yüzde 31,2 altında kaldı. Toplam satışlar da on aylık dönemler itibarıyla yüzde 14,3 düşüşle 993 bin 835 adede geriledi. Toplam satışlarda geçen yıl yüzde 20,9 olan ipoteklilerin payı bu yıl yüzde 16,7’ye indi.
KONUT KREDİ FAİZLERİ REKOR SEVİYEDE
Konut piyasasındaki daralmada etkili olan ipotekli satışlardaki sert düşüşte en önemli rolü konut kredisi faizlerinin son aylarda hızla yükselmesi oynadı. Merkez Bankası verilerine göre, seçim ayı mayısta yüzde 20’nin altında bulunan sektör ortalamasında konut kredisi yıllık faiz oranı, genel faizlerde yükseliş sürecinde 17 Kasım itibarıyla yüzde 42,37 ile rekor seviyeye ulaştı.
En düşük faizi uygulayan kamu bankalarından on yıl (120 ay) vadeli 1 milyon liralık konut kredisi kullanan birinin bile ayda 38-39 bin lira taksit ödemesi gerekiyor. 1 milyon liralık kredinin dönem sonundaki toplam geri ödemesi 5 milyon liraya yaklaşıyor. Özel bankalarda bu oran ve tutarlar çok daha yüksek düzeylerde bulunuyor. Bu kredi koşulları, mevcut gelir düzeyleri dolayısıyla kredi kullanabileceklerin sayısını oldukça sınırlıyor.
(Haber kaynağı: Naki Bakır – Dünya Gazetesi)
