Pandemi sürecinde 2020 yılında ağustos sonuna kadar devam eden faizlerdeki düşüş trendinin avantajını satışlarda fazlasıyla yaşayan konut sektörü, 2021 yılına yükselen faizlerin etkisinde girdi.
Faiz baskısıyla 2021 yılının ocak ayında, 2020’nin aynı ayına göre konut satışları yüzde 37.9 azalarak 70 bin 587 olarak gerçekleşti. Yılın devamında faizlerdeki yükselişle ipotekli satışlarda sert düşüş yaşanırken pandemi sürecinde inşaat maliyetlerindeki artışlar sonrasında yeni konut arzında azalma, talebi karşılayamayınca fiyatlarda artışlar görüldü. Yılın son döneminde ise kurdaki rekor artışlar maliyet artışlarını körükleyince konut fiyatlarındaki artışlar hızlandı.
Merkez Bankası’nın politika faizini yılın son aylarında 500 baz puanlık art arda yapılan indirimlerle yüzde 14’e çekmesinin ardından kamu bankaları konut kredi faizlerini kredi büyüklüğüne göre göre yüzde 1.20’ye kadar çekti.
Konut fiyatlarında yaşanan artışların ardından piyasalarda yaşanan durgunluk, fiyatlarda artışın devam edeceği beklentisi ve kredi faizlerindeki sınırlı düşüşün etkisiyle fırsat talepleriyle yerini kısmi canlanmaya bıraktı.
Türkiye genelinde konut satışları, kasım ayına gelindiğinde bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 59 artarak 178 bin 814 oldu. Ancak yılın geneline bakıldığında, bu satış artışları düşüşü engelleyemedi. TÜİK verilerine göre 11 aylık dönemde konut satışları geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 9.2 azalarak 1 milyon 265 bin 353’e geriledi.
Toplamkonut satışlarında yabancılara yapılan satışın payı ise yüzde 4.1 oldu. Kur artışlarının etkisiyle 11 aylık dönemde yabancılara yapılan konut satışları geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 39.4 artarak 50 bin 735’e ulaştı.
2021’de konut fiyat endeksindeki artış ta dikkat çekti. Merkez Bankası’nın en son paylaştığı konut fiyat endeksi, 2021 yılı eylül ayında, bir önceki aya göre yüzde 3.2 oranında artarken geçen senenin aynı ayına göre nominal olarak yüzde 35.5, reel olarak ise yüzde 13.3 oranında arttı.
Kaynak: Bloomberg