Gayrimenkul Sektörü temsilcilerinden konutta KDV indiriminin ardından değişik sesler geldi;
- kararı gayrimenkul sektörü açısından büyük bir açılım olarak değerlendirenler…
- uygulamanın sektörün önünü açacağını söyleyenler…
- Alıcılar rahatladı sektörün önü açıldı diyenler…
- KDV indirimiyle konut talebi zirve yapacak diyenler..
- büyük konuta erişimin kolaylaştığını belirtenler…
- vatandaşların bu imkanı beklemeden değerlendirmesini önerenler
Son 3 yılın yapı izin istatatisliklerine bakıldığında yıllık yaklaşık 800.000 ile 1.000.000 konutun inşaası için izin müracaatında bulunmaktadır. Tecrübelerimiz kdv’ den dolayı; konut üretimlerinde 150 m2 ‘nin üzeri konutların ürün yapısı içinde %10-15’ ler seviyesinde kaldığını göstermektedir.
Arsa birim metrekare vergi değeri; 0-499 TL arası olanlar yüzde 1 oranında, 500-999 TL arası olanlar yüzde 8 oranında, 1000 TL ve üzeri olanlar yüzde 18 oranında KDV ye tabi dir.Düzenleme Türkiye’deki sokak ve caddelerin yüzde 2’sini kapsımaktadır. Buda Türkiye’de 511 bin sokak ve caddenin 10 bin 530’unda KDV yüzde 18 olarak uygulandığını göstermektedir.
- 10 bin 530 sokağın 7 bin 390’ı İstanbul’da
- 48 bin 491 cadde ve sokağın 1.235 ‘ ü İzmir’de
- Ankara’da 2 bin 562 sokak ve caddenin 396’sı
Bir yapının bina veya site mantığında teslim sürecininin 24 – 36 ay arasında değiştiğini düşünürsek yasanın kapsadığı dilime göre 2014’ yılı ile yapı ruhsatı müracaatlarından günümüze doğru bir sevir içinde hareket etmemiz gerekecektir.
Her alınan ruhsatın yapılacağı anlamı çıkmayacağına göre; basit bir hesap ile 3.000.000 adet konutda %15 ‘ in net 150 m2 üstünde olacağı mantığı ve 0,02’ lik sokak öngörüsü dilimle yaklaşık 500.000 adet konut 0,18 % kdv yerine 0,08 % kdv ödeyeceğini düşünüyorum.
Konutlarda ağırlığın 4+1 olacağı gayrimenkullerde tercihlerin yönü; Konut Satarak; konut alım tercihi ile dairelerin teslim aşamasına yönelik olacağı için “ stoklarda bekleyen veya teslim süresi yaklaşan daireler için “ kdv indirimi satın alımı teşvik ediçi itiçi güç olacaktır.
20 yıldır gayrimenkul sektöründe kdv gündeme gelir; geçici çözümler, bazende çözüm ararken konut m2 ‘ sine, arsa değeri üzerinden de kdv oranın hesaplanması gibi farklı vergisel ilaveler gelir. Büyük konut üreritimin başındaki en büyük kısıtlayıcı engel kdv oranın net 150 m2’ nin üzerinde 0 ,18 % olmasıdır.
Gençleşmeye çalışan, 3 çocuğun özendirildiği, geleneksel aile yapısının, akrabalık ilişkileri ve misafir kavramının olduğu toplumumuzda aile yaşamları net 150 m2 ile sınırlanmamalıdır.
Bu vergisel sınır ne yazik ki proje geliştiricileri olumsuz etkilemektedir. Önerim; kdv oranlarının oda sayısı veya konut m2 dilimlerine göre yeniden oransal olarak düzenlenmesi ve uygulama süreçinin en az 2-3 yıl olmasıdır.
Bugün getirilen indirimler; gayrimenkul piyasasının psikolojisi açısından olumludur. Ancak; 2-3 yıl öncesinin planlamalarına etki ettiği için; etkisi kısıtlı kalmaktadır.
Son bir kaç yıl içinde sözleşme ile ve/veya mortgage kredisi ile satılan 0,18 % kdv dilimindeki konutlarda aşağıdaki belirteceğim problemler yaşanabilecektir şimdiden hazırlıklı olunmasında fayda vardır;
- 0,18 % Kdv dahil değer üzerinden Damga vergisi ödenen adi veya noter sözleşmeleri
- 0,18 % kdv dahil değer üzerinden proje kapsamında mortgage kredisi kullandırılan işlemler
- Fiili teslimi yapılamayıp; yapılacakmış gibi gösterilip, kesilebilecek faturalar
- Müteahhit/proje geliştiricinin kusurundan dolayı tesliminde geçikme olup;31.Mart.2017 tarihinde teslimi gerçekleşmeyebilecek bu doğrultuda kdv indiriminden yararlanamayacak satışlar…
Bu vesile ile Tüm İslam aleminin Kurban bayramını kutlar, mutluluklar dilerim.
BİLGE ÖZDEMİR
