İpotekli satışlar yani banka kredisiyle yapılan konut satışlarının azalması değerleme şirketlerini de etkiledi. Türkiye Değerleme Uzmanları Birliği (TDUB) olarak 2013 yılında 800 bin konut için değerleme raporu hazırladıklarını anlatan TDUB Başkanı Bekir Yener Yıldırım, bu yılın ilk 5 ayında ise değerleme sektöründe yüzde 30’a varan bir oranda daralma yaşandığını söyledi. Yıldırım, mayıs ayından itibaren başlayan canlanma eğiliminin devam etmesi halinde yılı 2013’ün rakamlarıyla başabaş kapatabileceklerini hatta aşabileceklerini söyledi.
Yenin kanunla gelir sıkıntısı aşıldı
Değerleme uzmanlarının en büyük iş alanın bankaların konut kredileri için hazırladığı değerleme raporları olduğunu belirten Yıldırım, “Sermaye Piyasası Kanunu’nun yenilenmesiyle üyelerinin müşterilere verdiği değerleme hizmeti konusunda bir asgari limit belirlendi. Düzenleme ile değerleme ücreti vergi ve harçlar hariç en az alınacak tutar 325 TL olarak belirlendi” dedi. Bu tarife çıkmadan önce sektörde bir gelir sıkıntısı olduğunu dile getiren Yıldırım şunları söyledi: “Artık gelirlerimiz çok daralmıştı ve bağımsızlığımız tehlikeye düşecek durumda bağımlı hale gelmişti. Yeni düzenlemeyle değerleme konusunda bir tarife yayınlandı.”
TDUB Başkanı, hem değerleme uzmanlarını hem de şirketleri bünyesinde toplayan birliklerinde 130 adet şirket, 1830 adet de bireysel değerleme uzmanı olduğunu söyledi. 300 milyon dolarlık bir büyüklüğe erişen değerleme sektörünün halen 7 bin 500 kişiye istihdam sağladığını anlatan Yıldırım, gayrimenkuldeki büyümenin bu şekilde sürmesi halinde sektördeki istihdamın 2020 yılında 10 bine çıkmasını beklediklerini kaydetti.
Gayrimenkul okur yazarlığına talip
Dönemsel arz fazlası olsa da markalı konutlara ilginin süreceğini düşündüklerini belirten Yıldırım, bu nedenle fiyatların yükseleceği kanaatinde olduklarını söyledi. Bekir Yener Yıldırım, artan nüfus, köyden kente göç ve aileden ayrı eve çıkma isteğinden dolayı gayrimenkul sektörüne yönelik balon tehdidi gibi bir risk görmediğini söyledi. Ancak bir şeyin fazla dillendirilmesi nedeniyle rasyonel beklentilerin devreye girdiğini dile getiren Yıldırım, bunun önüne geçmek için finansta olduğu gibi gayrimenkul okur yazarlığının da geliştirilmesini önerdi. Finansman değerlendirme ve konut seçiminin anlatılması, bağımsız bölüm, bürüt net farkı, kat mülkiyetinin temelleri gibi konularda bilinç düzeyinin yükseltilmesi gerektiğini vurgulayan Yıldırım, TDUP olarak bu konuda öncü olacaklarını, bunun sektörle ilgili daha kolay politikaların oluşturulmasını sağlayacağını vurguladı.
En fazla değerleme Esenyurt’ta yapıldı
Kişilerin konut alırken konutun değerini belirleyip bankalardan kredi almasını sağlayan değerleme sektöründe en fazla işlem, geçtiğimiz iki yıl içinde Esenyurt ilçesinde gerçekleştirdi. 10 yıldan bu yana bir sektör haline dönüşen değerleme konusunda en fazla talebin Esenyurt’tan geldiğini belirten Bekir Yener Yıldırım, bu bölgedeki değerleme işlemlerinin 2013’te yüzde 11.96 iken, 2014’ün ilk 5 ayında ise yüzde 12.20 olarak gerçekleştiğini kaydetti. Listede bu yıl İstanbul, Ümraniye’nin yüzde 4.89 oranıyla ikinci sırada yer aldığını belirten TDUB Başkanı Yıldırım, bu bölgeyi Pendik, Maltepe, Büyükçekmece, Beylikdüzü, Kadıköy ve Sancaktepe’nin izlediğini aktardı. Listede geçen yıl olduğu gibi bu yıl da Sutanbeyli ve Adalar’ın son sıralarda yer almaya devam etti.
Yabancılar yazlık bölgelerde arazi değerlemesi talep ediyor
Bekir Yener Yıldırım, arazi alanında en fazla değerleme talebinin kentsel dönüşümün yapıldığı Fikirtepe gibi bölgelerden talep aldıklarını kaydetti. Yıldırım, yabancılara yönelik değerleme hizmetlerinin ise büyük kentlerde daha çok konut üzerine iken yazlık bölgelerde ise arazi üzerine olduğunu belirtti.
(Dünya)
