Kurdaki volatilite ve doların yükselme trendi, yabancıya konut satış endeksi GİGDEKS verilerine doğrudan yansıdı. Gayrimebkul Yurt Dışı Tanıtım Derneği’nin (GİGDER) marka ve pazar araştırma şirketi AGS Global işbirliğiyle hazırladığı GİGDEKS’e göre, bir önceki çeyrekte 196.037 dolar olan yabancıya ortalama birim konut satış fiyatı, 2021’in son çeyreğinde 187.091 dolara indi.
Birim fiyatın bu düşüşü, kur artışıyla alım gücü yükselen yabancıların aynı konutu artık daha ucuza mal etmeye başlamalarından kaynaklandı.
Verileri değerlendiren GİGDER Başkanı Ömer Faruk Akbal, “Kurda ani dalgalanma ve belirsizlik, satışlarda kısmi olarak olumsuz beklenti yaratsa da konutun artmakta olan getirisi ile hala en güvenli yatırım aracı olması, sektöre ilişkin olumlu beklentileri korumamızı sağlıyor. GİGDER üyeleri olarak firma bazında %27.3’lük satış adedi artışı beklediğimiz 2022 yılında sektör genelindeki yabancıya gayrimenkul satışının da tahmini 70 bin adetleri görmesini bekliyoruz” dedi
Gayrimenkul Yurt Dışı Tanıtım Derneği (GİGDER), marka ve Pazar araştırma şirketi AGS Global işbirliğiyle hazırladığı ve Ekim ayında yılın ikinci ve üçüncü çeyrek dönemlerini kıyaslayan ilk 2 veri setini yayınladığı yabancıya konut satış endeksi ‘GİGDEKS’in son çeyrek verilerini açıkladı.
Ekim-Kasım-Aralık dönemini kapsayan ve 39 GİGDER üyesinin satış fiyatından satış yöntemine ve güncel sektör beklentilerine kadar pek çok soruya verdikleri yanıtların düzenli olarak raporlanmasına ve gerçekçi bir eğilim ortaya koymasına dayanan GİGDEKS verilerine göre, yılın son çeyreğinde yabancıya konut satış adedi artarken, birim fiyat ise geriledi.
Bir önceki çeyrekte 196.037 dolar olan GİGDEKS ortalama birim satış fiyatı, son çeyrekte 187.091 dolara indi. GİGDER tarafından Ocak 2021’de 161.500 olarak tespit edilen ortalama konut satış fiyatı baz değer (100 puan) olarak kabul edildiğinde bir önceki çeyrekte 121,4 baz değerine ulaşan GİGDEKS puanı da böylece son çeyrekte 115,8’e düşmüş oldu.
Verileri değerlendiren Gayrimenkul Yurt Dışı Tanıtım Derneği (GİGDER) Başkanı Ömer Faruk Akbal, “Düşük faiz–rekabetçi dolar kuru ekseninde oldukça hareketli bir ekonomik gündeme sahip olan yılın son çeyreğinde, kurdaki dalgalanmanın etkileri GİGDEKS verilerine de doğrudan yansıdı. Para biriminin değerlenmesi ile alım gücü yükselen yabancı yatırımcılar, aynı konutu artık daha ucuza mal etmeye başladıklarından dolar üzerinden birim fiyatta düşüş gerçekleşti. Dolardaki türbülansın geçmiş olmasıyla beraber 2022 yılı için sepet fiyatının 200 bin dolara yükselmesi yönündeki hedefimiz geçerliliğini koruyacaktır” değerlendirmesinde bulundu.
Kurun dengesizliği sektör gündeminde GİGDEKS kapsamında görüşü alınan GİGDER üyesi firmaların %69,2’si son çeyrekte yaşanan kur hareketliliğinin satışlarını olumsuz etkilediğini ifade ederken, olumlu diyenlerin oranı %18 olarak gerçekleşti.
Satışlarının kurdaki dalgalanmadan etkilenmediğini belirtenlerin oranı ise %12,8 ile sınırlı kaldı. Dolardaki yükselişin yabancı yatırımcıların değerlenen para birimi ile Türkiye’den konut alma eğilimini artırması yönünden sektörde olumlu karşılandığını ancak kurun çok değişken olmasının alıcı nezdinde belirsizlik yarattığını kaydeden Akbal, “GİGDEKS verisi, iki gün arasında bile yaşanan ani kur değişimlerinin getirdiği öngörülemezliğin satışları olumsuz etkileyebilecek bir faktör olduğunu gösteriyor. Satışlarda adet bazında bir düşüş olmasa bile, kur yüksekken konut alan bir yabancı, düşme döneminde yüksek fiyattan aldığı gerekçesiyle zaman zaman alımı iptal etmek isteyebiliyor. Belirsizlik sürerse satışlar bu açıdan olumsuz etkilenebilir” dedi.
Firma bazında satış artışı beklentisi: %27,3
GİGDEKS anketi kapsamında “2022 yılında şirketinizin satışlarının ne kadar artmasını bekliyorsunuz?” sorusuna GİGDER üyeleri ‘firma bazında %27,3 artış bekledikleri’ yanıtını verdi. GİGDER üyelerinin Türkiye ortalamasının üzerinde bir performans sergilediğini ancak bu beklentinin adet bazında sektör genelinde de öngörülebileceğini ifade eden Akbal, “TÜİK verilerine göre 2021 yılında bir önceki yıla göre %43,5 artarak 58 bin 576 oldu. 2022 yılında da öngörümüz yaklaşık 70 bin adede varan bir yabancıya gayrimenkul satışı ve daha önce ifade ettiğimiz gibi 10 milyar dolarlık bir satış geliriyle yılı kapatabileceğini öngörüyoruz” diye konuştu.
Ekonomide baskı yaratan faktörlere rağmen Türkiye’nin sorunlarla başedebilecek güçlü bir altyapıya sahip olduğunu yineleyen Akbal, “Türkiye olarak üretim, istihdam ve yatırımı yükseltme temeli üzerinde büyüyeceğimiz yeni dönemde ihracata katkı sağlamak için GİGDER olarak sektörle güçbirliği içinde çalışmaya devam edeceğiz” dedi.
Konutun gözde yatırım aracı olması ümitleri tazeliyor
GİGDER üyeleri özellikle gayrimenkul ekspertiz sistemindeki sorunların aşılmasıyla birlikte bir sonraki çeyreğe daha ümitli bakıyor. GİGDEKS verilerine göre, bir sonraki çeyrekte adet ve ciro bazında satışlarının artmasını bekleyenlerin oranı, ikinci çeyrekte % 91, üçüncü çeyrekte %36,7 iken, yılın son çeyreğinde yeniden yükselişe geçerek %58,9 seviyesine ulaşmış durumda.
Merkez Bankası tarafından 2021 yılı Aralık ayında yayınlanan Ekim ayı konut fiyat endeksine göre konutta toplam getirinin yıllık bazda %45,11 olduğunu hatırlatan GİGDER Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı ve Tekçe Overseas Yönetim Kurulu Başkanı Bayram Tekçe ise, “Geriye dönük 11 yıllık dönemin ortalamasına baktığımızda ise İstanbul’daki konut yatırımlarının yıllık toplam getirisi, %19,72 ile dolar, euro, mevduat gibi finansal yatırım araçlarının getirilerinden daha yüksek oranda gerçekleşti. Türkiye’de gayrimenkul, güvenilir ve düzenli getirisiyle hem yerli hem yabancıların gözde yatırım aracı konumunda ve dünyada da güvenli bir liman olarak öne çıkıyor. Bu veriler her şeye rağmen sektörün güvenini tazeliyor” diye konuştu.
Konutta fiyatların artması kaçınılmaz
Dolardaki artışın yanında emtia ve arsa fiyatlarında süregelen artışa dikkat çeken GİGDER Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Selçuk Burak Çelik de, “TÜİK tarafından bu ay açıklanan Kasım 2021 İnşaat Maliyet Endeksi verilerine göre inşaat maliyet endeksi, 2021 yılı Kasım ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %48,87 arttı. Konut fiyatlarının yükselmesi, malzeme ve maliyet artışlarının bu denli yüksek seyrettiği bir ortamda kaçınılmaz. Bununla birlikte, 56 ülke ve bölgenin değerlendirildiği küresel konut fiyat endeksinin üçüncü çeyrek verilerini yayınlayan İngiltere merkezli küresel gayrimenkul danışmanlık şirketi Knight Frank ise 2020 üçüncü çeyrek ile 2021 üçüncü çeyrek arasındaki bir yıllık sürede konut fiyatının en çok Türkiye’de değerlendiğini açıkladı. Buna göre Türkiye’de konut fiyatları, Eylül 2020-Eylül 2021 arasındaki 12 aylık dönemde yüzde 35.5’lik artış ile listenin ilk sırasında yer aldı. Tüm bu veriler bize gösteriyor ki, konutun getiri potansiyeli bugün hala çok yüksek” değerlendirmesinde bulundu.
