1980 yılında “Doğal ve Tarihi Sit Alanı” koruması altına alınan Yıldız Parkı’nın koruma statüsü, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından 2021 yılında değiştirilerek “Nitelikli Doğal Koruma Alanı” ilan edildi. Yıldız Parkı’nın çevresindeki parseller ise “Sürdürülebilir Koruma ve Kontrollü Kullanım Alanı” olarak tescil edildi.
“Sürdürülebilir Koruma ve Kontrollü Kullanım Alanı” olarak tescillenen alanda YTÜ Beşiktaş kampüsünün tamamı, Hamidiye Cami, Yıldız Porselen Fabrikası, Yahya Kemal Beyatlı Parkı, Serencebey Parkı, Ortaköy Musevi Mezarlığı bulunuyor. Yapılan değişiklik ile Yıldız Parkı’nın çevresindeki bu alanlara entegre tesis, otel yapılmasının önü açılmıştı.
İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB), tescil kararına önce itiraz etti. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü itirazı reddedince İBB, kararın iptali için mahkemeye başvurdu.
İstanbul’un son yeşil alanlarından Yıldız Parkı ve çevresinin koruma statüsünün değiştirilmesine karşı İBB tarafından açılan davada mahkeme, yürütmeyi durdurma kararı verdi. Kararda; Yıldız Parkı’nın çevresiyle birlikte bütünlük içinde korunması gerektiği belirtilerek çevre parsellerin “kontrollü kullanım alanı” olarak tescil edilmesinin hayvanların, doğal bütünlüğün ve peyzaj değerlerinin olumsuz etkilenmesine yol açacağı vurgulandı.
İstanbul 9. İdare Mahkemesi’nin baktığı davada bilirkişi raporu hazırlandı. Raporda kararın mevzuata uygun olmadığı yönünde görüş bildirildi. Bilirkişi raporunu esas alan mahkeme, davaya konu alanın ekolojik, fizyografik, biyolojik yapısı itibariyle bütün olarak korunması ve orman içi alanların devamlılığının sağlanması gerektiğine dikkat çekti. Çevre parsellerin “Sürdürülebilir koruma ve kontrollü kullanım alanı” olarak tescil edilmesi ile hayvanların, doğal bütünlüğün ve peyzaj değerlerinin olumsuz etkileneceği vurgulandı. Bu parsellerin de “nitelikli doğal koruma alanı” olarak korunması gerektiği için tescil kararının hukuka uygun olmadığına karar verildi.
Tescil kararının hukuka aykırı olduğunun saptanmasına rağmen uygulamasının sürdürülmesinin hukuk devleti ilkesine aykırı bir durum yaratacağı ve davacı yönünden telafisi güç zararlara neden olacağı belirtildi. Hukuka aykırılığı açık olan tescil kararının uygulanması halinde telafisi güç zararlar doğabileceğinden 23 Şubat 2023’te oybirliği ile yürütmeyi durdurma kararı alındı.
Kararı değerlendiren İBB İmar ve Şehircilik Daire Başkanı Gürkan Akgün, “İstanbul’un doğal sit alanlarında, sonrasındaki muhtemel yapılaşmaların önüne geçebilecek çok önemli bir emsal karar alındı. Sit derecelendirmeleri sorasında ileride yapılabilecek imar planlarında olası yapılaşmaların önü açılabilirdi. İstanbul’un birçok doğal sit alanına ilişkin bilimsel gerekçelere dayanmayan, bütünsellikten uzak bu tip kararlar alınıyor” dedi.
Geçtiğimiz ay bakanlık, 2. Abdülhamit tarafından yaptırılan Beşiktaş’taki Orhaniye Kışlası sınırları içindeyken 2018 yılında azınlık vakfına devredilen, Musevi Mezarlığı’nın ve Yıldız Parkı’nın ortasında kalan 19 bin metrekarelik araziyi, tarihi sit korumasını iptal ederek 5 katlı konut imarına açmıştı. Akgün, Yıldız Parkı’nın bitişiğindeki bu alanın da aynı bütünsellik içinde korunması gerektiğini belirterek, “Umarız, bu plana ilişkin yaptığımız itirazlar dikkate alınır ve İstanbul’un göz bebeği bir alan daha ranta kurban edilmez” dedi.
(Haber kaynağı: Özlem Güvemli – Sözcü)
