REIDIN-GYODER Yeni Konut Fiyat Endeksi verileri açıklandı. Verilerdeki en çarpıcı sonuç markalı konut projelerinde satın almalardaki kredi kullanım oranındaki ciddi düşüş oldu.
Buna göre Mart ayında peşinat kullanım oranı yüzde 38, banka kredisi kullanım oranı yüzde 21 ve senet kullanım oranı yüzde 41 oldu. Peşinat kullanım oranı şubat ayına göre yüzde 1’lik bir düşüşle görece sabit kalırken, banka kredisi kullanım oranı yüksek faizlerin de etkisiyle 10 puan birden düştü. Senet kullanım oranı ise 12 puan arttı.
Yeni Konut Fiyat Endeksi, mart ayında bir önceki aya göre yüzde 0,39 oranında artarak, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 3,68 oranında ve endeksin başlangıç dönemi olan 2010 yılı ocak ayına göre ise yüzde 80,10 oranında arttı. Böylece endeks değeri 180,1’e ulaşmış oldu.
Anadolu Yakasında artış daha fazla
Yeni Konut Fiyat Endeksi, mart ayında bir önceki aya göre, İstanbul Asya Yakası’nda yer alan markalı konut projelerinde yüzde 0,32 oranında; İstanbul Avrupa Yakası’nda yer alan markalı konut projelerinde yüzde 0,51 yükseldi. Endeksin başlangıç dönemine göre ise İstanbul Asya Yakası’ndaki projeler Avrupa Yakası’na kıyasla 11,70 puan fazla arttı.
Mart ayında satışı gerçekleştirilen konutların yüzde 22’si bitmiş konut stoklarından, 78’i ise bitmemiş konut stoklarından oluştu. Bitmemiş konutların satış oranında 4 puanlık bir düşüş yaşandı. Ayrıca Yeni Konut Fiyat Endeksi, mart ayı stok erime hızı rakamları değerlendirildiğinde adet bazlı yüzde 4,5 oranında, metrekare bazlı ise %4,2 oranında stoklarda erime oldu.
Konut tiplerine göre satış rakamları
Verilere göre 1+1 konut tipinde yüzde 0,50 oranında; 2+1 konut tipinde yüzde 0,49 oranında; 3+1 konut tipinde yüzde 0,33 oranında; 4+1 konut tipinde ise yüzde 0,06 oranında artış oldu.
Ayrıca, 51-75 metrekare büyüklüğe sahip konutlarda yüzde 0,63 oranında; 76-100 m2 büyüklüğe sahip konutlarda yüzde 0,52 oranında; 101-125 m2 büyüklüğe sahip konutlarda yüzde 0,32 oranında; 126-150 m2 büyüklüğe sahip konutlarda yüzde 0,33 oranında; 151 m2 ve daha büyük alana sahip konutlarda ise yüzde 0,13 oranında artış görüldü.
Yabancı müşteri artıyor
Bu arada markalı konut projelerindeki satışların yüzde 8’lik kısmı yabancılar tarafından alındı. Yabancı yatırımcıların tercih noktasında ağırlıklı olarak 1+1 (%44) özellikteki konutların öne çıktığı gözlemlendi. Son altı aylık ortalama bu alanda yüzde 5 olmuştu.
Sonuçlara göre Ağrı’da metrekare başına konut satış fiyatları en çok yüzde 2,11 ile Ağrı’da, yüzde 0,57 ile de en az Ardahan’da gerçekleşti.
Kiralık konut verileri
Türkiye Kiralık Konut Fiyat Endeksi’nde (TR-81) Mart ayında bir önceki aya göre yüzde 0,35 oranında ve geçen yılın aynı dönemine göre ise yüzde 7,73 oranında artış gerçekleşti.
Mart ayında Batman’da metrekare başına konut kira değerleri yüzde 2,00 oranında artarak, bu alanda ilk sırada yer aldı. Metrekare başına konut kira değerlerinin yüzde 2,05 azaldığı Erzincan kiraların en çok azaldığı şehir oldu.
Satın alınan konutların kiraya verilmesi durumunda, alış fiyatının kaç yıl içerisinde yıllık kira değeri ile karşılanabileceğini gösteren amortisman süresi verilerine göre, mart ayının en kısa amortisman süreleri bu ay da Aydın, Van ve Şanlıurfa şehirlerinde ölçüldü. Kira değerinin konutun satış fiyatına bölünmesiyle hesaplanan REIDIN Yıllık Brüt Kira Getiri Oranının en yüksek olduğu şehirler mart ayında da değişmedi ve Aydın, Van ve Şanlıurfa oldu.
“Sektör faizden etkileniyor”
Verileri yorumlayan GYODER Başkanı Feyzullah Yetgin, gayrimenkul sektörünün yükselen konut kredisi faizlerinden doğrudan etkilendiğini söyledi.
Faizlerin yüksek seviyede olması sektörde dönem bazlı durgunluğa neden olabildiğini anlatan Yetgin, “Faiz oranlarının, tüketicilerin maddi sınırlarını zorlamayacak seviyeye çekilmesi, konut kredisi kullanımını yeniden artıracaktır” dedi.
REIDIN CEO’su Kerim Alain Bertrand da 2018 yılının ilk üç aylık döneminde konut fiyatlarındaki enflasyon ölçeğinde yükselişe rağmen, kredi faiz oranlarındaki artışın hane halkının konut alımını zorlaştırdığı ve bu bağlamda konut piyasasının daralmasına neden olduğunu belirtti.