Türk müteahhitlik sektörünün temsilcileri, Libya'da Maatik'in başbakan seçilmesi ile başlayan süreçte, sorunlarının çözüleceğine inanıyor.
Türk müteahhitlik sektörünün temsilcileri, Libya'da Ahmed Maatik'in başbakan seçilmesi ile başlayan süreçte, bu ülkede projeleri bulunan firmaların sorunlarının çözümü noktasında ilerleme sağlanabileceğini belirtti.
Türkiye Müteahhitler Birliği (TMB) Başkanı Mithat Yenigün, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Libya'da 2011'in şubat ayında başlayan iç karışıklık sırasında ülkedeki Türk müteahhitlik firmalarının şantiyelerinin yakıldığını ve yağmalandığını, bu yüzden firmaların işlerini yarım bırakmak zorunda kaldığını ve 25 bin kadar Türk işçisinin geri döndüğünü söyledi.
Yaptıkları tespitler sonucunda, olayların başlangıç tarihi itibarı ile Libya'da iş yapan ve çoğu birlik üyesi 100'ü aşkın firmanın, Libya'daki yarım kalmış projelerinin toplam tutarının 19 milyar dolar, tahsil edilmemiş hak ediş alacaklarının da yaklaşık 1 milyar dolar olduğunu belirlediklerini anlatan Yenigün, devam eden işlere ait avans ve kesin teminat tutarının 1,5 milyar dolar, makine, ekipman gibi envanter ile diğer zararlar toplamının ise 1,1 milyar dolar civarında hesaplandığını kaydetti.
Yaşanan süreçte firmaların; sigorta ve akreditif komisyonları, teminat mektubu, taşeron temin sözleşmeleri ve diğer tazminatlar, diğer finansman giderleri ve şantiyelerdeki güvenlik giderleri gibi yüksek rakamlara ulaşan pek çok ödemeyi yapmaya devam ettiğini dile getiren Yenigün, "Firmalar, Libya işveren idareleri ile ilişkilerini sürdürerek, Libya'ya dönmelerini sağlayacak ortamın oluşması yönünde her türlü çabayı göstermiştir. Libya tarafının talebi çerçevesinde onarımı veya inşası tamamlanan kamu binaları bu anlayış çerçevesinde bazı firmalarımızca hibe olarak yapılmıştır" diye konuştu.
Türk müteahhitlik firmalarının uğramış oldukları zararların tespitine ve mevcut sözleşmelere ilişkin sorunların çözümüne yönelik yol haritasının belirlenmesini teminen her iki ülke ekonomi bakanlıkları başkanlığında yine her iki ülkenin ilgili kurum ve kuruluş yetkililerinden teşkil edilecek bir müzakere kurulunun tesisi yönünde Türk ve Libya ilgili makamları tarafından karar alındığını belirten Yenigün, anılan kurulun bir türlü toplanamadığını ifade etti. Yenigün, bazı firmaların kendi ilişkileri sayesinde münferit olarak Libya'ya gidip yarım kalan projeler için çalışmalara başladıklarını ancak hak ediş ödemeleri konusunda kayda değer bir yol alınamadığını söyledi.
Libya için stratejik önem taşıyan bazı projelerde hak ediş ödemelerinin gerçekleştirilmiş veya yapılan protokollerde müteahhit firmanın zarar, ziyan, kayıp ve hasarına ilişkin taleplerinin ve bunların tazmini konusunun işe başlanmasına bir engel teşkil etmeyeceği yönündeki hükümlere yer verildiğini kaydeden Yenigün, "Ancak bunlar daha çok havaalanları, karayolları, enerji, sağlık ve eğitim tesisleri gibi, Libya'nın acil ihtiyaçları arasında yer alan az sayıdaki projelerle sınırlı kalmıştır" dedi.
– Ümitler korunuyor
Libya hükümetinin, Türk firmalarının Libya'ya dönerek çalışmalarını başlatmaları için girişimlerde bulunduğunu ifade eden Yenigün, bununla birlikte özellikle ülkede güvenliğin tam olarak sağlanamaması ve firmaların alacaklarının tahsili ve zararların tazmini hususlarının netlik kazanamaması gibi nedenlerin firmaların ülkede yeniden faaliyete başlama sürecinin uzamasına neden olduğunu bildirdi. Yenigün, şunları kaydetti:
"Türk müteahhitlik firmalarının geçmişte büyük iş potansiyeline sahip olduğu ve önümüzdeki dönemde de sektörümüz için önemli bir pazar olma özelliğini korumaya devam edecek olan Libya'da, firmalarımızın önünün yeniden açılabilmesi ve ülkedeki faaliyetlerinin devamının temini açısından, şantiyelerde gerekli can ve mal güvenliğinin Libya Devleti tarafından sağlanması hususuna dikkat çekilerek, ilgili Libya makamları nezdinde gerekli girişimlerde bulunulması Ekonomi Bakanlığından Birliğimizce talep edilmiştir.
Bu süreçte, Libya Genel Ulusal Kongresi'nde (GUK) yapılan oylamada ülkenin yeni Başbakanı olarak seçilen Ahmed Maatik 4 Mayıs 2014 tarihinde görevine başlamıştır. Başbakanın görevine başlaması ile Libya'da daha istikrarlı bir döneme girileceği, ülkenin içinde bulunduğu mevcut siyasi ve ekonomik sorunların yanı sıra güvenlik konusunun da çözüme kavuşturulacağı ümit edilmektedir.
Bugün gelinen noktada hükümetten beklentimiz, Türk müteahhitlerin Libya'da yaşadıkları sorunların çözümlenmesi için ekonomi ve dış politika araçlarını birlikte ve eşgüdüm içerisinde kullanan, hedef odaklı ve süratli adımların atılmasıdır. Bu süreçte Dışişleri ve Ekonomi Bakanlıklarımızın koordineli hareket etmelerinin sağlanması büyük önem taşımaktadır."
