Şubat ayında çıkarılan ek fiyat farkı düzenlemesinin kamu müteahhitlerinin maliyet artışı sorununa çözüm olmaması üzerine, Meclis’te görüşülen Torba Yasa kapsamında sektöre yeni fiyat farkı ve tasfiye hakkı getirildi. Salgının ardından bu kez yaşanan savaşla da birlikte müteahhitlerin ağırlaşan maliyet artışı baskısı altında olduğunu belirten Türkiye Müteahhitler Birliği Başkanı M. Erdal Eren, “Çok sayıdaki kamu müteahhidinin ayakta kalabilmek adına ümidi, Sayın Cumhurbaşkanımız tarafından belirlenecek fiyat farkı çözümüne kalmıştır” dedi.
Müteahhitlerin inşaat malzemelerinde öngörülemez biçimde yükselen maliyetleri nedeniyle zor durumda kalması üzerine kamu projeleri için 24 Şubat 2022 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren ek fiyat farkı düzenlemesi, sektörün içinde bulunduğu ekonomik sıkıntıları gidermenin çok uzağında kalmıştı. Ukrayna’da yaşanan savaş ile girdi maliyetlerindeki artışın katlanarak devam etmesiyle inşaat sektörünün bu sorunu daha da artarken, TBMM’de görüşülmekte olan Torba Yasa’ya eklenen bir önergeyle kamu projeleri için yeni fiyat farkı ve tasfiye hakkı getirildi.
Konuyla ilgili açıklamalarda bulunan Türkiye Müteahhitler Birliği Başkanı M. Erdal Eren, şöyle konuştu:
“Düzenlemeyle getirilen tasfiye hakkı için projelerde öngörülen %15 ilerleme oranı mevcut ihtiyaca cevap vermekte yetersizdir. Bununla birlikte bu düzenleme kapsamında tatmin edici bir fiyat farkı uygulaması ile zaten son çare olan tasfiyeye gerek kalmayabilecektir. Çok sayıdaki kamu müteahhidinin ayakta kalabilmek adına ümidi, Sayın Cumhurbaşkanımız tarafından belirlenecek fiyat farkı çözümüne kalmıştır. Sayın Cumhurbaşkanımızın, mevcut artışlar ve devam etmekte olan enflasyonu göz önünde bulunduran bir değerlendirme ile bu oranları karşılayacak bir fiyat düzenlemesini takdir etmelerini tüm sektör adına diliyorum.”
‘Sektörde büyümeye dönüş için maliyet artışları çözülmeli’
2022 yılının ilk çeyrek döneminde maliyet yükünün yanı sıra sert mevsim koşullarının da olumsuz etkisinin izlendiğini ifade eden Eren, “Yılın geri kalanı için, en büyük yansıması emtia fiyatlarındaki yükseliş olan Ukrayna savaşı sektörün hem yurt içi hem de yurt dışı projeleri üzerinde büyük belirsizlik ve riskler oluşturdu. Sektörde büyümeye dönüş için inşaat yatırımlarında canlanmaya ve öngörülemez düzeyde artan girdi maliyetlerinin yarattığı sorunun çözümüne ihtiyaç duyulmaktadır. İnşaat yatırımlarında 2021 yılının ikinci çeyrek döneminde moral olan artış, sonraki çeyreklerde yerini gerilemeye bırakmış ve sektörel yatırımlar geçen yılın sonunda yüzde 8 oranında daralmıştır. Maliyet artışlarında özellikle 2021 yılında tablo ağırlaşmış, sektörün ana girdilerine yüzde 150 düzeyine varan fiyat artışlarının yaşandığı hesaplanmıştır. Bu yıl da süren artışlar kapsamında fiyatlar, Aralık 2021’e oranla Şubat ayında ve Mart ayı başında sırasıyla inşaat demirinde yüzde 4,5 ve yüzde 29,5, motorinde yüzde 45,4 ve yüzde 66,5, bitümde yüzde 11,7 ve yüzde 18,6, çimentoda ise yüzde 26 ve yüzde 50 oranında yükselmiştir. Dolayısıyla sektörde önceki aylarda da salgının etkileri ve döviz kurundaki gelişmelerle birlikte oldukça artmış olan temel girdi maliyetleri, yaşanmakta olan savaş ile birlikte son derece kritik bir hal almıştır” dedi.
