İstanbul'un yeni merkezi Başakşehir'de iki kardeş proje olarak üretilen Adım İstanbul ve EVvel İstanbul'da Emlak Konut güvencesi ile 130 adet cadde mağazası ve dükkan 14 Mayıs'ta ihaleye çıkıyor. Gerçekleştirilen basın toplantısında EYG Gayrimenkul Geliştirme İcra Kurulu Başkanı Ömer Faruk Çelik sektörün, faizlerin yüksek olması sebebiyle vade seçeneği sunduğunu ve tüm riski üstüne aldığını, devlet bankalarının taşın altına elini sokarak riskleri bertaraf etmesi gerektiğini söyledi.
Sektör Bankacılık Yapmaya Başladı
Sektörün büyümeye devam ettiğini fakat kredili satışların artması gerektiğine vurgu yapan Ö. Faruk Çelik; "Bardağın dolu tarafından bakarsak sektör büyümeye devam ediyor. Bardağın boş tarafından bakacak olursak ise sektör bankacılık yapmaya başladı. Çünkü kredili satışlar iyice azalmaya başladı, kredisiz vadeli satışlar çoğaldı. Gelişmiş ülkelerde mortgage sistemi gelişmiş ve bu sistemin türev piyasaları da oluşmuş durumda. Gayrimenkulu alacak ve satacak olan görüşüp pazarlık yapıyorlar, daha sonrasında morgage ve kredi işlemleri devreye giriyor. Alan mortgage sistemi ile kredisini alıp satana bu ücreti direk ödüyor. Bu arada kredi riskini banka, satma riskini üstlenen ise firma oluyor. Fakat Türkiye’de konut kredi faizleri de dahil tüm faizler maalesef dönem dönem yükseliyor. Konut krediler yüzde 1’in üzerine çıkmaya başlayınca konut alıcısı da sektör de bu faizin yüksek olduğu noktasında görüş birliğine varıyor ve hemen taksitli modele geçiliyor. Fakat şirket tarafından sadece ev satıp, taksit yapılması ile iş bitmiyor. O projenin arsa ödemesi var, inşaat ödemesi var, süreçte bir sürü genel gider var ve bunlar için de finansman lazım. Doğal olarak müşteriler konutu taksit ile aldığı için firmanın elinde yığınca senet oluyor. Finansmanı sağlamak için gidiliyor bankalardan kredi alınıyor." dedi.
'Bütün Riski Sektör Üstleniyor'
Ö. Faruk Çelik sektörün bir yandan satma riskini bir yandan da taksit riskini aldığını, bankaların ise sadece bu inşaat firmalarının riskini aldığını belirterek; "Bütün risk firmaların üstünde. Oysa bankacılık sisteminde risk ne kadar dağılırsa kredi o kadar kaliteli olur. Bu yüzden taksitli sisteme artık son verilmeli, bankacılıkta sektörün bu riskini üzerine almalı." diyerek konuyu yorumladı.
'Devlet Bankaları Taşın Altına Elini Sokmalı'
Ö. Faruk Çelik; "Türkiye kapalı bir ülke olsa tüm bunları kendi içimizde çözeriz. Ama Türkiye sermaye birikimi olmayan, tasarrufu olmayan bir ülke. Dışardan kaynağa ihtiyacı olan bir ülke. O zaman faizin de dışarıyla entegre yürümesi gerekiyor. Bu yüzden konut kredi faizlerinde devlet bankaları taşın altına elini sokması gerekiyor. Bu sadece sektörün rahatlaması açısından değil piyasanın rahatlaması açısından da çok önemli. Devlet bankalarının yardımıyla bu risklerin bertaraf edilmesi gerekiyor." diyerek sözlerini tamamladı.
