Rusya ve Ukrayna arasında devam eden savaş sürecinde Avrupa’nın ambargo uyguladığı Rusya’nın üst gelir grubu vatandaşları, kapanan kapıların ardından Türkiye’yi güvenli liman seçti. Antalya ve İstanbul’daki lüks ve markalı konut projelerine yatırım için acentelerle görüşen Ruslar, para transferi sorunu çözülürse birikimlerini Türkiye’de gayrimenkule çevirmek için sıraya girdi
GİGDER üyesi acentelerin verdiği bilgiye göre, sadece Ruslar değil, Ukraynalı yatırımcılar da yastık altındaki paralarını gerek vatandaşlık gerek yatırım için gayrimenkul alarak Türkiye’ye aktarmaya çalışıyor. Acenteler, “Güvenli yaşam ihtiyacı nedeniyle B planı artık Türkiye. Yatırım için üst gelir grubu yatırımcıların gayrimenkule yöneldiği ülkemiz, savaş sonrasında ise orta gelir grubunun göç akını ile karşılaşacak. Para transferi sorunu çözülürse piyasa ikiye katlanabilir” diyor
Rusya ve Ukrayna arasında devam eden savaş; turizm, enerji, gıda ve ihracat gibi sektörler kadar ‘gayrimenkul’ sektörünü de etkileyecek. Türkiye’nin yabancıya en çok gayrimenkul sattığı ülkeler sıralamasında Rusya’nın İran ve Irak’ın ardından 3’üncü sırada gelmesi ve Ukrayna’nın da talebi giderek artan pazarlar arasında yer alması, bunun en önemli nedenlerinden biri.
Savaşın etkilerini yabancıya gayrimenkul satışı piyasası açısından değerlendiren GİGDER Başkanı Ömer Faruk Akbal, “Elbette öncelikle temennimiz, insanlık adına savaşların yaşanmaması ve tüm dünya ülkelerinin gündemine düşen bu talihsiz sürecin en kısa zamanda sona ermesi. Bununla birlikte özellikle bu ülkelere hizmet veren üye firmalarımızdan son günlerde aldığımız bilgiler doğrultusunda, savaşın ardından her iki ülkeden Türkiye’ye gelen ciddi bir talep olduğunu tespit ettik” değerlendirmesini yaptı.
Her iki ülkenin Türkiye’yi dost olarak gördüğünü ve Türkiye’ye güvendiğini belirten Akbal, “GİGDER araştırmasına göre Rusya, %76,5 ile kısa süreli tatil, %35,3 ile emeklilik, %23,5 ile sağlık nedeniyle gayrimenkul satın alan ülkeler arasında lider durumda. Antalya başta olmak üzere Alanya, Marmaris, Bodrum gibi şehirlere de önemli ölçüde rağbet gösteriyorlar. Ancak bu tablo değişiyor. Artık sadece tatil amaçlı değil yatırım ve yaşama amaçlı talepler artıyor. Rusya vatandaşlarının uygulanan yaptırımlardan dolayı gidecek alternatifi çok fazla kalmadı. Ukrayna ile olan iyi ilişkilerimiz ise onların da Türkiye’ye yönelmelerine olumlu etki edecek” diye konuştu.
‘Elit Ruslar şu anda İstanbul’da’
Rusya’ya karşı uygulanan sosyal, ekonomik ve kültürel tecritlerin sonucunda ülke yatırımcılarının özellikle İstanbul’a yönelmesinin beklendiğini kaydeden GİGDER Başkan Yardımcısı ve Tekçe Overseas Yönetim Kurulu Başkanı Bayram Tekçe, Rus entelektüellerin, elit kesimi ile zenginlerinin şu anda İstanbul’da olduğunu belirtti.
Türkiye’de yabancıların gayrimenkul edinimlerine dayalı oturum izni ve pasaport uygulamaları ile yatırım ve ticari faaliyetlerini yürütebilecekleri imkanların sunulduğunu hatırlatan Tekçe, “Ülkemizde ağırlıklı olarak tatil amacıyla Akdeniz Bölgesi’nde konut satın alan Rusya vatandaşlarının ilgisi bundan sonraki süreçte İstanbul, Ankara ve İzmir gibi büyük şehirlere de gelecek. Bu şehirlerdeki markalı konut üreten inşaat firmalarının Rusya pazarına yönelik olarak tanıtım faaliyetlerinin başlamasını bekliyoruz” diye konuştu. Tekçe, “Ukrayna’dan ise mülteci olarak gelen ya da örneğin eşine parasını vererek Türkiye’ye gönderip kendisi savaşa devam eden insanlar var. Bu şekilde bir yabancı, bizden daire satın aldı. Savaştan çıkınca da eşi gelecek. Bu tür bir eğilim de var. Hem Rus hem Ukraynalıların B planı artık Türkiye” dedi.
‘Rusların talebinde %70’lik artış bekliyoruz’
Alanya, Antalya, İstanbul ve Bodrum’da faaliyet gösteren Rest Property Yönetim Kurulu Başkanı Nihat Tufan, Rusya’de devalüasyon nedeniyle orta gelir grubu müşterilerin talebinde düşüş olduğunu, buna karşın üst gelir grubunun Türkiye’deki gayrimenkuller için hızla araştırma ve talep bırakma sürecinde olduğunu, telefonlarının kitlendiğini açıkladı.
Avrupa’da yaşayan ciddi bir Rus kitlesi olduğuna ve onların da rahatsız olduğunu hatırlatan Tufan, “Bu kitle de artık Avrupa yerine Türkiye’ye gelecek. Kazakistan’daki Ruslardan da talep bekliyoruz. Önümüzdeki süreçte Ruslardan gelen gayrimenkul talebinde %70’lik bir artış bekliyoruz. Önceden tatil amacıyla alımları çoktu, şimdi sığınacak bir ev için de alım talepleri var. Hava sahasının onlara kapanması ve uygulanan ambargo ile bu açıdan İstanbul’a da talep arttı. Rusya’nın Türkiye dışında yatırım yapabilecekleri Mısır ve Dubai var. Ancak Türkiye bu ülkelere göre daha ekonomik ve kaliteli yaşam, iklim, eğitim ve sağlık imkanları ile fark yarattığı için Türkiye’yi birinci hedef olarak görüyorlar” değerlendirmesini yaptı.
‘Savaş sonunda Ukrayna’dan beklentinin üzerinde talep doğacak’
İnsanların Rusya’dan panikle kaçmak istediğini, hatta ünlü markaların da ülkeden çıkmaya başladığını hatırlatan Tufan, “İnsanlar güvenli yaşayabilecekleri, paralarını aktararak yatırım yapıp vatandaşlık alabilecekleri bir yer arayışında. Paralarını ellerinde dolar olarak tutuyorlar. En önemli sorun ise şimdilik transfer yapamamaları” dedi. Savaş sonunda Ukrayna’dan da beklenmeyen bir talep doğacağını ifade eden Tufan, “Yastıkaltı bir para var ve bu para da süreç içinde Türkiye’ye gelecek. Bunun için dükkan ya da daire farketmeden gayrimenkul bakıyorlar. Ortam rahatladığı an ilk fırsatta gelecek büyük bir potansiyel var” diye konuştu.
‘Türkiye ödeme sistemlerini yenilerse piyasa 2 misli büyür’
Alanya’da hizmet veren Stay Property Real Estate’in Kurucusu Halil Daye ise Ukrayna’daki bankaların da çalışmaya kapalı olduğunu hatırlatarak, “İnsanlar maalesef şu an ya paralarına ulaşamıyor ya da ulaşanlar yaptırımlardan dolayı nasıl aktaracaklarını bilemiyor. Yastık altındaki bu nakit paraların özel bankalara yatırılmasında şu anda sıkıntı var. Türkiye’de bürokrasi ve özel bankaların kişilere parayı nereden getirdiğinin sorması uygulamaları mevcut. Ancak transferde tıkanıklığı çözecek bir sistem getirilirse gayrimenkul piyasası geçen yıla oranla % 200 daha artacak. Bankalarda şu anda buna yönelik çözüm çalışmaları yavaş yavaş başladı. En kötü ihtimalle Rus rublesinin Türkiye’de çevrilebilir, geçer bir para birimi olarak kullanma şansımız olursa o bile özel sektörü baya bir rahatlatacaktır” değerlendirmesinde bulundu.
‘Konut ile sınırlı değiller, ofis ve arsaya da talep var’
Ukrayna’dan daha önce konut satın alan vatandaşların ödeme erteleme talepleri konusunda yardımcı olduklarını söyleyen Daye, “Büyük yatırımcıların talebi ise konut ile sınırlı değil. Ofis ve arsa dahil her gayrimenkul ile ilgililer. Savaş bitip sistem normale geldikten sonra Ukrayna ve Rusya piyasasından sadece Akdeniz değil, Marmara ve Ege’ye de yayılacak bir akım bekleniyor. Göçle işlerini buraya aktarmak isteyen çok kişi de olması dikkat çekici” diye konuştu.
‘Getiri sağlayan markalı konut tercih nedeni’
Alanya’da hizmet veren Ataberk Estate CEO’su Fatih Kabakçı ise son dönemde vatandaşlık talebiyle konut alma talebinin arttığını vurgulayarak şöyle devam etti: “Rublenin değer kaybetmesi, alt segmentteki müşterilerin alım güçlerinde sıkıntı yarattı. Bununla birlikte malum ambargolardan dolayı para gönderme veya ödeme yapmalarıyla ilgili problem yaşanıyor. Karayoluyla Türkiye’ye girişler için Gürcistan’ın Ruslara karayolunu kapatması da olumsuz etkiledi. Fakat tüm bu olumsuzluklara rağmen gayrimenkule olan talepler çok iyi. Vatandaşlık almak için gayrimenkul talebinde önemli ölçüde artış var. Talepte ise üst gelir grubuna hitap eden markalı konutlar öne çıkıyor. Özellikle yatırım amaçlı gayrimenkul alımında lansmandan girerek birkaç yıl sonra getiri sağlayacakları projeleri inceliyorlar. Sosyal medya kanalları ve internet web sayfamız üzerinden bize ulaşıyorlar. Ödemeyle ilgili sıkıntıların ise sezon öncesi Mayıs gibi biraz daha stabil bir hale gelebileceğini düşünüyoruz.”
‘Türkiye şu anda en güvenli liman olarak görülüyor’
Alanya’da Rusya’nın yanı sıra Kazakistan, Dağıstan ve Ukrayna’dan da talep aldıklarını belirten Elit İnşaat Grubu Ortaklarından Erhan Doğan, “Kültürlerimizin yakınlığı ve sahil bölgelerindeki tatil yapma ve sıcak denizlere inme imkanı sayesinde Rusça konuşan ülkelerin zaten Türkiye’ye olan ilgisi son 2 yılda vardı. Avrupa’nın kapılarını kapatması ile kapitallerinin ve yatırımlarının önemli bir bölümünü şimdi Türkiye’ye getirmek istiyorlar” dedi.
Ruble değerinin düşmesiyle orta gelir grubu Rusların taleplerini iptal ettiğini ama üst gelir grubu Rus oligarkların ise Türkiye’ye taleplerini artırdığını belirten Doğan, “Para transferi sorunu çözüldüğü takdirde çok önemli bir kitle, gayrimenkul sektöründe talep oluşturmak için hazır bekliyor. Türkiye’yi güvenli liman olarak görüyorlar. Yabancıya satışta sektör olarak bu yıl %30’a varan oranda talep artışı yaşanabilir” diye konuştu.
