2023 yılı Kasım ayında gerçekleşen konut satışlarına baktığımızda 93 bin 514 adet konutun satılmış ve yıl genelinde 1 milyon 87 bin 349 rakamına erişilmiş olduğunu görüyoruz.
Bu yıl aralık ayı öngörümüz ile 1.200.000 seviyesinde toplam satışları tamamlayabileceğimizi ön görüyorum.
2 konuya özellikle dikkat çekmek istiyorum. Çünkü 3. Konu Banka ve finans kurumları gayrimenkul/inşaat sektörünü tamamen unuttular.
Birinci Konu; 1.el/proje pazarı
2020 yılından beri inşaat / gayrimenkul sektörü sessiz bekleyişini sürdürmektedir.
Türkiye genelinde yıllık satış rakamları ne olursa olsun 350-450 bin bandında 1.El/proje satışı durgunluk demektir.
1.El / Proje satış adetlerinin toplam içinde 328 bin 299 adet ile %30’luk oran ile 2020 yılından beri düştüğü yerden kalkamadığını göstermektedir.
2022’de 1.485.622 adet toplam satışın 460.079 adeti 1.el pazarında / projelerde gerçekleşmiştir. Bu oran %30’dur.
2021’de 1.491.856 adet toplam satışın 461.523 adeti 1.el pazarında / projelerde gerçekleşmiştir. Bu oran %30’dur.
2020’de 1.499.316 adet toplam satışın 469.740 adeti 1.el pazarında / projelerde gerçekleşmiştir. Bu oran %31’dir.
Pazar’ın harekete geçmesinin formülü proje finansman yollarının açılması ve hızla kentsel dönüşümün başlamasıdır.
İkinci Konu; Yabancı Satışları
Yabancı satışları acenteler işbirliği ile projeler ağırlıklı olarak devam etmektedir. Bu doğrultuda gerçekçi veri yerinin toplam satışlar içinde değil 1.el/proje satışları içinde olmasıdır.
2023’de gerçekleşen 32.941 adetlik yabancı satışı %10’luk seviyedir. Bu gidişat yıl sonuna kadar 35 Bini zorlayabilecektir.
Ancak, 2022’de 67.490 adetlik yabancı satış ağırlığı 1. El / projelere yönelik olup; %15’lik, 2021’de 58.576 adetlik yabancı satış ağırlığı 1. El / projelere yönelik olup; %13’lük, 2020’de 40.812 adetlik yabancı satış ağırlığı 1. El / projelere yönelik olup; %9’u yabancı satışı düşüş trendini son 3 yılda yarı yarıya düşürmüştür.
Gayrimenkul alımı Yolu ile Vatandaşlık Uygulamasında En Düşük 2.Yıl;
2019’da 45.483, 2018’da 39 663 ve 2017 yılında yabancılara 22 234 konut satılmıştı.
1 Milyon dolarlık gayrimenkul satış dönemindeki adetlere gerileyen satışlarda TC pasaport vatandaşlığı için gayrimenkul alım altı sınırı metropol projelerinde 600 / metropol dışı 500 Bin dolar – metropollerde bitmiş konutlarda 750 / metropol dışı 700 bin dolar olmalıdır.
Yabancı satışlarda Rusya, İran, Ukrayna ekseninden Kafkaslar’a ve Orta Doğuya daha ağırlıklı kaymalıdır.
Bu konu yabancıya hizmet acenteleri ve firmalar tarafından iyi okunmalı ve Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) yönelik pazarlama ve satış kanalları güçlendirilmelidir.
