Çin konut sektöründeki düşüş devletin konut satışlarını artırmak için yaptığı yardımlara rağmen daha da kötüleşerek dünyanın en büyük 2. ekonomisinin sağlığına yönelik endişeleri yükseltti.
Kuzeyde Tianjin'den güneyde Nanning'e birçok şehir son dönemlerde konut satın alma veya kiralamadaki hükümet kısıtlamalarını kaldırmıştı. Merkezi hükümet de bankaların daha fazla kredi vermesine olanak sağlayarak bu konuda yardımcı olmaya çalışmıştı.
Yetkililer yıllık bazda yılın ilk dört ayında yüzde 9.9 değer kaybı yaşayan konut sektöründeki düşüşlerin önüne geçmeye çabalıyor. Aynı dönem boyunca inşaat başlangıçları da yüzde 24.5 düştü.
Ningbo'da yaşayan 29 yaşındaki marka danışmanı Ye Zhengwei gibi insanların tekrardan konut alımı yapması asıl amaç fakat Ye henüz ikna olmuş değil.
"Sınırlamalar kaldırılsa bile yeni bir ev almam" diyen Ye, ilk evini 2012 yılında metrekaresi 14,000 yuan (2,250) dolar karşılığında satın almış. Şimdi bir inşaat firması benzer bir noktada aynı tip evi yüzde 25 daha ucuza teklif ediyor.
Ye, "Aşırı konut stokunun bir kurbanıyım" diyor
Piyasayı yakından takip edenler bu düşüşün daha da derinleştiğini mi yoksa toparlandığını mı görmek için Mayıs ayı verilerini bekliyorlar. Veri sağlayıcısı Çin Emlak Endeks Sistemi bu haftasonu 100 Çin şehrine yönelik fiyatları açıklayacak.
Çinli, konut alıcıları arasında emlak fiyatlarının zirveyi gördüğüne dair bir görüş oluşmuş durumda. Alma potansiyeli olanlar da o yüzden şimdilik bekliyorlar. Ningbo'da yaşayan 29 yaşındaki Summer Fan yıllardır iki yatak odası bulunan yatırım varlığını 3 yaşındaki oğlunun okulunun yakınında bir yer alabilmek için satmaya çalışıyor.
"En son gelen teklif 800,000 yuan olmuştu" diyen Fan o zaman evini satmadığına pişman olmuş ve pazarın yakın bir zamanda yeniden toparlanmasını umduğunu söylüyor.
Uzmanlar tüketici güveninin yanında daha uzun vadeli faktörlerin de burada rol oynadığını söylüyorlar. En zengin şehirlerin dışında aşırı ev yapımı gerçekleştiğini ve gelirlerde yaşanan yavaş büyüme ve genel ekonomik şartların eskiye göre daha yavaş ilerlemesini bu faktörlerden bazıları olarak gösteriyorlar.
Barclays BARC.LN -0.45% Bank analisti Alvin Wong, "2008 ve 2011 yılı ile karşılaştırıldığında düşüş bu defa daha ciddi" diyor.
Çin konut sektöründe yaşanan yavaşlamanın Çin'in zaten yavaşlamakta olan ekonomisine ciddi bir tehdit oluşturduğu söyleniyor. Bunun nedeni olarak ise sektörün çelik, çimento ve ev eşyaları gibi diğer birçok sektörle yakın bağlantılı hale gelmesi gösteriliyor. Analistler konut yatırımlarının ekonomik büyümeye yüzde 12 direkt katkısı olduğunu söylüyorlar. Sektöre bağlı diğer sektörlerden gerçekleştirilen üretim ve inşaat işçilerine yapılan maaş ödemeleri de dahil olduğunda ekonomik büyümeye direkt katkı yüzde 20'ye çıkıyor.
Bazı konut inşaatçıları da endişelerini dile getirmekten çekinmiyorlar. Bu haftanın başlarında Çin medyası konut kralı Pan Shiyi'nin ülkenin konut sektörünü ünlü Titanik gemisine benzeten sözlerine yer verdi. Pekin merkezli Soho China Ltd. 0410.HK +0.80% başkanı olan Pan, bunu söylerken gazetecilerin bulunduğunun farkında olmadığını sosyal medya hesabından duyurdu.
Diğer sektör oyuncuları ise rahatlık vermeye çalışıyorlar. Çin'in gelir bakımından en büyük inşaat firması China Vanke Co. 000002.SZ +2.69% yönetim kurulu üyesi Tan Huajie, "Ortalama konut fiyatları Çin'de bu yıl sabit ve istikrarlı olacak" dedi.
Tan küçük şehirlerde aşırı inşaattan dolayı fiyatların üzerinde baskı oluşmasını beklediğini ve aynı zamanda inşaatçıların daha az ev üreteceklerini tahmin ettiğini belirtti. Tan, "2012 seviyeleriyle karşılaştırıldığı zaman 2014 satışları şu ana kadar hala yükseliş olduğunu gösteriyor o yüzden işler o kadar da fena değil" ifadelerini kullandı.
