Ödenmeyen senet sayısında düşüş yaşanırken tutarında bir önceki yıla göre yüzde 10’a varan artış yaşandı. İller bazında ise çarpıcı sonuçlar dikkat çekti. En fazla artış fabrikaların art arda kapandığı Van’da yaşanırken, Van’ı gayrimenkulde satış hızını artıran iller takip etti. Son 3 yılda gerek konut satışları gerekse konut inşaatlarını artıran Gaziantep’te ödenmeyen senet tutarı yüzde 66 arttı.
İlde 2013 yılında ödenmeyen senet sayısı 11 bin 542, ödenmeyen senet tutarı 115 milyon 258 bin lira iken, 2014 yılında ödenmeyen senet sayısı yüzde 11,90 artışla 12 bin 916’ya ödenmeyen tutar ise 190 milyon 780 bin liraya çıktı. Söz konusu ilde 2014 yılının 11 ayında satılan toplam konut sayısı ise 19 bin 617 oldu.
Bilecik’te oran yüzde 60
Gaziantep’i ödenmeyen senet tutarında yüzde 60 artışla Bilecek izledi. İlde 2013’ün 11 ayında 3 bin 43, 2014’ün aynı döneminde ise 3 bin 332 konut satıldı. Konut satışlarının yüzde 34 arttığı Kilis’te de ödenmeyen senet tutarı yüzde 56’ya ulaştı.
Siirt şaşırttı
Kilis’i ödenmeyen senet tutarını yüzde 54 artıran Gümüşhane izledi. Gümüşhane’de de konut satışlarının yüzde 16 arttığı gözlendi. Konut satışları ile ödenmeyen senet tutarının arttığı bir diğer il ise Siirt olarak gözlendi. Siirt’e ödenmeyen senet tutarı 4 milyon 998 bin liradan yüzde 31 artışla 6 milyon 546 bin liraya çıkarken konut satışlarındaki artış yüzde 26’ya ulaştı.
Ev eşyası da etkili
Uzmanlar senetli konut alanların yanı sıra konut borcundan dolayı diğer ödemelerini gerçekleştiremeyen kişilerinde senetlerini aksattığını dile getirdi.
Doğu illerinde özellikle Suriye’den gelip ev kiralayanların yaptığı beyaz eşya ve mobilya alışverişlerinin de ödenmeyen senet tutarını artırdığı belirtiliyor. Uzmanlar kredi kartı kullanmayan Suriyeli göçmenlerin kefil göstererek senetli alışveriş yaptığını ifade etti.
1 milyon senet protesto edildi
Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi’nin yaptığı açıklamaya göre, 2014 yılında protesto edilen 1 milyon adet senedin toplam parasal tutarı 8,2 milyar lira oldu. Protesto edilen senet adedi 2013’e göre yüzde 8 oranında azalırken, tutarı yüzde 10 arttı. En fazla artış Van’da gözlendi. İlde 2013 yılı toplamında 56 milyon 379 bin liralık senet ödenmezken rakam geçen yıl 289 milyon 115 bin liraya tırmandı.
İlk üç büyükşehrin kaderi aynı
İlk 3 büyükşehirde konut satışları ve ödenmeyen senet tutarı ve miktarı karşılaştırmasında da ilginç bir detay dikkat çekti. İstanbul, Ankara ve İzmir’de konut satışları ve ödenmeyen senet sayısında azalma yaşanırken, senet tutarı her 3 büyükşehirde de arttı.
Ankara’da 2013’te 897 milyon 824 bin liralık senet ödenmezken bu yıl rakam 1 milyar 81 milyon liraya ulaştı. İzmir’de ödenmeyen senet tutarı yüzde 10,32, İstanbul’da ise yüzde 8,96 arttı.