Gayrimenkul pazarında son dönemlerde 2.el pazarı tıkanıklık sinyalleri vermektedir. Farklı bir yorumla ilk kez Aralık / 2017’de 1. El konut satışları 2. El konut satışlarını geçmiştir.
Pazar araştırma verilerimiz doğrultusunda; proje satış ofislerinde artarak yükselen “satılacak gayrimenkul” değerlendirmesi, Turyap tarafından müzayedelerde uygulanmaya başlayan gayrimenkul takas talepleri sektörün yönü hakkında ipuçlarını vermektedir.
- Gayrimenkul yatırımcısı; yatırım yaptığı gayrimenkulleri nakte dönüştürmekte sıkıntı yaşamaktadır
- Gayrimenkulünü değişen ihtiyaçlarına göre satarak yenilemek isteyen ihtiyaç sahipleri, satış arzularını gerçekleştirememektedir.
Ülkemizde “takas / barter” sisteminin arzu edildiği şekilde işlememesinin sebepleri:
- 1.el ile 2.el değişim talebine yönelik takas talepleri satış ofislerinde öncelikli olarak karşılanamamaktadır.
- Takas tarafları beklentilerini en yüksek maddi seviyede tutmaktadır.
- 2.el pazarında işi/ticareti gayrimenkul satışı olan emlak kuruluşları ile işbirliğine girilmemektedir.
- Ekspertis değerlendirmesi pazar koşullarını yansıtmamaktadır.
- Takas pazarına yönelik finansal enstrumanlar yetersiz kalmaktadır
Takas sisteminin “ulusal ve uluslararası” boyutta işlev kazanabilmesi için ;
- Proje 1.el ofislerinde, emlak kuruluşlarınca organize edilen, yönlendirilen “takas talep” bölümleri / masaları oluşturulmalıdır. Satılacak gayrimenkul’um var!.. Talepleri bu bölümce değerlendirilmelidir.
- Takas pazarı; ulusal / uluslararası fon kuruluşlarınca desteklenmelidir.
- Banka, finans kuruluşlarının takas içerikli “ev değiştiren mortgage” gibi uygulamalarına işlev kazandıracak düzenlemeler yapılmalı, emlak kuruluşları ile işbirliği içinde yürütülmelidir.
- Yerinde dönüşüm ve/veya kentsel dönüşüm ihtiyaçlarına yönelik takas uygulamaları değerlendirimelidir.
- Uluslararası boyutta; son yıllarda Türkiye ekseninde sürekli değişen yapıya uygun stratejiler gelişmelidir.
TAKAS’DAN; BARTER’A… BARTER’DAN; ULUSLARARASI PAZARLARA
Takasın ticari sistem uygulaması barter, gayrimenkul sektörüne yönelik uluslararası boyutta işlev kazanmalıdır. Uluslararası pazar tarafından bireysel talebe yönelik satın alınan gayrimenkul bedelinin ülkede üretilen mal ve hizmet ile ödendiği bir finans ve ticaret sisteminin kurgulanmasını öneriyorum.
Burda; Türk Barter sistemi ve Türkiye İhracatcılar Meclisine önemli görevler düşmektedir.
Organizasyonun alt yapısını Türkiye’den gayrimenkul talebi, karşılığında Türkiye’nin ülkeden mal veya hizmet talebi oluşturmaktadır.
Maliye, Ekonomi, Dışişleri Bakanlığı; Tanıtım, KDV ve farklı vergisel teşvikler kapsamında “gayrimenkulün uluslararası barter” uygulamasını desteklemeli, Yabancı / Yurt Dışına Gayrimenkul satışını ihracat kapsamında değerlendirilmelidir.
Bu doğrultuda gayrimenkul/inşaat sektörü aktörleri, barter oyuncuları, TİM, dernekler, Devlet kurumları birlik olarak uluslararası tanıtım platformu oluşturmalı ve yurt dışında çalışmalara en kısa sürede başlamalıdır.
Emlak Konut, TOKİ, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, KİPTAŞ gibi Kamu Kurumları ve sektörün Lider firmaları önderliğinde başlatılacak gayrimenkul ihracat seferberliğinde “uluslararası barter” uygulamaları pazara genişlik ve farklılık getirecektir.
Önerim; Uluslararası “Gayrimenkul Barter Sisteminin” kurulması ve ülkesel ilişkiler boyutunda geliştirilmesidir.
Bu yaklaşım gelişen ve gelişmekte olan pazarlarda; özellikle Körfez, Türk Cumhuriyetleri, Rusya, Orta Doğu, Asya, Afrika’da önemli atılım ve adımların atılmasına vesile olacaktır.
Uluslararası “Gayrimenkul Barter Sisteminin” kurulmasında ve ulusal/ uluslararası paydaşlar ile işbirliğinde bulunmaktan mutluluk duyarım…
Bilge Özdemir
Marketing & Sales Consultant