Elbirliği mülkiyet, aynı zamanda iştirak mülkiyeti olarak da bilinir. Mal veya mülk üzerinde birden çok kişinin payı belirlenmeden, aynı haklarla malik olması demektir. Söz konusu mal yahut mülk gayrimenkulse el birliği şeklindeki ortaklık tapu senedi üzerinde bulunur. Tapuda el birliği ile ortaklık olması halinde, tapu üzerinde her bir malik aynı hakkı taşımaktadır.
Elbirliği mülkiyet aynı zamanda iştirak mülkiyeti olarak da bilinir. Mal veya mülk üzerinde birden çok kişinin payı belirlenmeden, aynı haklarla malik olması demektir. Söz konusu mal yahut mülk gayrimenkulse el birliği şeklindeki ortaklık tapu senedi üzerinde bulunur. Tapuda el birliği ile ortaklık olması halinde, tapu üzerinde her bir malik aynı hakkı taşımaktadır.
Tapuda Elbirliği Mülkiyeti Nedir?
Elbirliği mülkiyet genellikle miras neticesinde ortaya çıkmaktadır. Lakin elbirliği mülkiyetine sahip mirasçı, bu tip mülkiyetin paylı mülkiyete dönüşmesi için işleme gidebilmektedir. Bu hali belirten şartlar Medeni Kanun 644. Maddesinde bulunmaktadır.
Hak sahiplerinin tamamının vekaleten yahut bizatihi Tapu Müdürlüğüne talepte bulunması halinde paylı mülkiyet haline geçebilmektedir. Aynı amaca tebligat yöntemiyle de ulaşmak mümkündür. Peki, Tapuda elbirliği mülkiyeti nedir?
Elbirliği Mülkiyeti Ile Paylı Mülkiyet Arasındaki Fark Nedir?
Elbirliği mülkiyet ile paylı mülkiyet tamamen farklıdır. Elbirliği halinde hak sahiplerinin hisse oranları belli olmamaktadır. Bu bakımdan mülkiyet satışı söz konusu olmamaktadır. Bu mülkiyet ile ilgili gerçekleştirilecek tüm hukuki işlemler tüm ortakların beraber yapmasıyla mümkündür.
Ancak paylı mülkiyet söz konusu zaman farklılık göstermektedir. Medeni Kanun içerisinde 688. maddesi çerçevesinde paylı mülkiyete ortak olan birden fazla birey madden bölünmemiş olan mülkiyet tümüne belirli paylarla malik olmaktadır.
Paylar özellikle belirlenmediği müddete eşit sayılmakta olup, söz konusu mülkün tapu senedindeki adların karşısında herhangi bir hisse yahut oran bulunmuyorsa elbirliği mülkiyeti tapusu adı verilir. Paylı mülkiyet içerisinde ortaklardan her biri kendi payının hak ve yükümlülüklerine sahip olmaktadır. Payı rehnedebilir, alacaklılar tarafından haczedilebilir ve devri gerçekleştirilebilir.
Lakin elbirliğinde mirasçılardan herhangi biri kendi payını satma yahut başka birine devreme hakkı bulunmamaktadır. Mirasçılardan her biri hak sahibi olup pay sahibi olmamaktadır.
Tapuda Elbi̇rli̇ği̇ Mülki̇yeti̇n Sona Erdi̇ri̇lmesi̇ Ne Demek?
Elbirliği mülkiyeti sona ermesi farklı sebeplerden dolayı meydana gelebilmektedir. Medeni Kanun içerisinde 704. maddede belirlenmiş olan sebeplerden bazıları genel hatları ile aşağıda olduğu gibidir:
- Malın devredilmesi
- Topluluğun dağılması
- Paylı mülkiyete geçilmesi
Elbirliği mülkiyeti sona ermesi işlemlerine başlamak için sulh hukuk mahkemesine başvurulmalıdır. İşlemlerin başlatılması için müracaat dilekçesi ve tapu ve mirasçılık evrakları da gerekir.
Elbirliği Mülkiyetin Özellikleri Nelerdir?
Tapuda elbirliği mülkiyeti özellikleri incelendiği zaman, her bir ortağın payı olmadığı görülür. Bu bakımdan çok daha farklı bir sistem vardır Her ortağın hakkı malın tümü için geçerlidir. Miras yoluyla kazanılan hak istenildiği vakit paylaştırılabilir. Bu tip gayrimenkul tapusunda hisse veya oran yazılı olmamaktadır. Zira elbirliği mülkiyeti tapusu içinde yalnızca ortakların ismi yer almaktadır.
Bu mülkiyet türü kapsamında hisselerin devredilmesi gibi bir hal de söz konusu olmaz. Zira bu tip durumda hisse oranları bulunmaz. Hangi ortağın ne kadarlık paya sahip oluğu da belirli değildir. Mevcut mülkiyet üzerinden işlem geçekleştirmeyi arzulayan kişilerin, kanuna göre oy birliği ile karar vermeleri gerekir. Hem tasarruf hem de yönetim konusunda alınacak kararlarda farklı görüşün olması da işlemlerin önüne geçmektedir. Paylı mülkiyet olması halinde ise tek bir kişinin payında olan mal devredilebilmektedir. Bunun yanı sıra alacaklı durumda olan kişiler payı haczetme, rehin tutma gibi haklara da sahiptir.
(Kaynak: Denge Değerleme)
