Temiz Türkiyem projesi kapsamında düzenlenen ödül törenine katılan Çevre ve Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar, "Bölgesinde ve dünyada barış temasıyla ön plana çıkan ülkemizin, çevre sorunlarının giderilmesinde de öncü görev alması gerekmektedir. Kültürümüzde var olan temizlik kavramını öncelikle bizlerin tam anlamıyla benimsemesi ve bu sayede dünyaya model olmamız neden mümkün olmasın? " dedi.
5 Haziran Dünya Çevre Günü dolayısıyla ATO Congresium'daki "Temiz Türkiyem" yarışmasında dereceye giren belediyeler, organize sanayi bölgeleri ile sanayi tesislerinin temsilcilerine ödüllerini taktim eden Bakan Bayraktar, hızla gelişen dünyada atıklar, çevre kirliliği ve ekolojik tahribatın, her ülkenin ortak sorunu olduğunu söyledi.
Çevre kirliliğinin artışı karşısında, ekosistemin kendini yenileme kapasitesinin her geçen gün daha da yetersiz kaldığını ve doğal dengenin bozulduğunu dile getiren Bakan Bayraktar, bunlara bağlı olarak iklim değişmesi gibi pek çok çevre sorununun yaşandığını ifade etti.
Bugün çevre konusu, duyarlılığı ve iklim değişikliğinin dünyanın bir numaralı gündem maddesi olduğunu belirten Bakan Bayraktar, "Bu nedenle yeni yüzyılda insanlık için hedef, herkesin ve gelecek nesillerin sağlıklı çevrede yaşama, doğal kaynaklardan yararlanma hakkına sahip olabilmesidir. Bu hedefe ulaşmak için tüm insanlık gerekli tedbirleri almalıdır. Örneğin sanayicilerimizin 'temiz üretim' ilkesiyle çevreye duyarlı üretim yapmaları, bu ürünleri tüketenlerin de 'temiz tüketim' bilinciyle hareket etmeleri, çevreye duyarlı ürünleri tercih etmeleri önemlidir" diye konuştu.
Çevre olgusu ve duyarlılığının bütün ülkelerin hassasiyet göstermesi gereken bir konu olduğuna işaret eden Bakan Bayraktar, bu nedenle küresel bilinç oluşturma noktasında 5 Haziran Dünya Çevre Günü'nün önem taşıdığını dile getirdi.
Bu bilincin oluşmaması durumunda yapılan mevzuatların hedefine ulaşamayacağını belirten Bakan Bayraktar, "Çevrenin korunması kapsamında yapılacak bir birim yatırımla, çalışma koşullarında, sağlık harcamalarında, iş kaybının azaltılmasında, hammadde kullanımında tasarruf ve verim artışı gibi konularda iki birim fayda sağlayabiliriz. Ayrıca sanayi tesislerinin rekabet gücü de ciddi şekilde artar" dedi.
Bakan Bayraktar, çevrenin gelişimini, çevre duyarlılığını ve iklim değişikliğine karşı mücadeleyi ekonomik kalkınmayı da sağlayarak sürdürmenin zorunlu olduğunu kaydetti.
Son yıllarda Türkiye'nin sahip olduğu sosyoekonomik dinamizm ve kalkınma ivmesine paralel yaşanan çevre konulu mevzuat ve uygulamalardaki gelişmelerin takdire değer olduğuna işaret eden Bakan Bayraktar, birçok konuda yenilikler getirilerek, doğal kaynakların akılcı yönetilmesi ve gelecek kuşaklara yaşanabilir çevrenin bırakılması için çabaların arttığını söyledi.
"Anlaşmak zorunda kaldıkları önemli bir konu"
Çevre konusunun artık yöresel ve bölgesel olmaktan çıktığını, evrensel boyut kazandığını ifade eden Bakan Bayraktar, şu görüşleri bildirdi:
"Günümüzde tüm insanlığın bugünü ve yakın geleceğini önemli ölçüde etkileyen çevre sorunları, artık dünyada farklı, sosyal ve siyasal özelliklere sahip ülkelerin üzerinde anlaştıkları veya anlaşmak zorunda kaldıkları önemli bir konu haline gelmiştir. Ancak dünyamızın pek çok yerinde hala savaşlar yaşanmakta ve kaynakların büyük kısmı bu uğurda harcanmaktadır. Oysaki bu harcamalar insanlığın içinde bulunduğu açlık, israf ve çevre sorunlarının giderilmesi için kullanılmış olsaydı, bugün pek çok sorun ortadan kalkmış olurdu.
Bölgesinde ve dünyada barış temasıyla ön plana çıkan ülkemizin, çevre sorunlarının giderilmesinde de öncü görev alması gerekmektedir. Kültürümüzde var olan temizlik kavramını öncelikle bizlerin tam anlamıyla benimsemesi ve bu sayede dünyaya model olmamız neden mümkün olmasın? "
Bakanlığın çevre hizmetleri
Türkiye'nin bölgesinde ve dünyada model alınan bir ülke olabilmesi için birçok çalışma yürüttüklerini bildiren Bakan Bayraktar, bu çalışmalardaki temel yaklaşımlarının "sıfır atık ve geri kazanım politikası", "kullananın ve kirletenin ödemesi" ve "çevre korumada ihtiyat" ile "kirletmeden temiz tutma" prensipleri olduğunu belirtti.
Yaptıkları çalışmaları rakamlarla anlatan Bakan Bayraktar, şunları kaydetti: "2002'de 145 atıksu arıtma tesisiyle 248 belediyeye hizmet verilirken, bugün 428 atıksu arıtma tesisiyle 550 belediyeye hizmet verilmesi sağlanmaktadır. Belediye nüfusunun yüzde 35’inin atıksuyu arıtılmaktayken, bugün yüzde 72’ye ulaşılmıştır. 2023 itibarıyla da bu oran yüzde 100’e çıkacaktır. 2002'de böyle bir uygulama yokken bugün ülkemizde 10 bin metreküp/gün üzerinde atıksu deşarjı yapan tüm işletmeler online izlenmektedir. Yine bu tarihte böyle bir atıksu arıtma tesislerinin elektrik giderlerinin yüzde 50'si Bakanlığımızca karşılanmaktadır. Bu kapsamda 2011 ve 2012'de toplam 51 milyon lira enerji teşviği verilmiştir.
Patlayan çöp yığınlarından katı atık düzenli depolama sahalarına geçilmiştir. 2002'de 15 düzenli depolama tesisi bulunurken, bugün itibarıyla 69 düzenli depolama tesisiyle 903 belediyede 44,5 milyon kişiye hizmet verilmektedir. 2023'e kadar düzensiz katı atık depolama sahalarının tümü rehabilite edilecektir."
Ambalaj ve tehlikeli atıkların ekonomiye geri kazandırıldığına da değinen Bakan Bayraktar, "Bugün itibarıyla Bakanlığımızca lisanslandırılan bin 86 geri kazanım tesisinde 60 bin kişi istihdam edilmiş ve geri kazanım faaliyetleri sonucu sağlanan katma değer yıllık 1 milyar lirayı aşmıştır" diye konuştu.
"Denizlerde acil durumlara karşı hazırlıklıyız"
Denizlerde acil durumlara karşı artık daha hazırlıklı olduklarını bildiren Bakan Bayraktar, bugün itibarıyla 1 ulusal ve 6 bölgesel acil müdahale planının hazırlanarak Bakanlıkça onaylandığını kaydetti. Bayraktar, ayrıca 219 kıyı tesisinin acil müdahale planının hazırlandığını ifade etti.
Gemi atıklarına yönelik tüm limanlarda atık kabul tesislerinin inşa edildiğini bildiren Bakan Bayraktar, "2002'de böyle bir uygulama yokken, bugün itibarıyla Bakanlığımızca lisanslandırılan 232 liman atık kabul tesisinde gemi atıklarının alınması hizmeti verilmektedir" dedi.
Bakan Bayraktar, Türkiye'nin Mavi Bayrak'ta İspanya, Yunanistan ve Fransa’nın ardından dünya dördüncüsü olduğuna işaret ederek, Mavi Bayraklı plaj ve marina sayısının 2003 yılında 271 iken bugün itibarıyla sayının 374'e ulaştığını belirtti.
Koy ve körfezlerin artık atık ve pis sularla kirlenmeyeceğini vurgulayan Bakan Bayraktar, Bakanlığın turistik amaçlı yat ve teknelerden kaynaklanan atıksuların takibi ve denetlenmesi amacıyla Muğla ve Antalya'da elektronik mavi kart uygulamasını başlattığını kaydetti.
"Üç kat ve üzerinde kata sahip binalarımızda çöpler kaynağında ayrıştırılacak"
Bu kapsamda başlattıkları kentsel dönüşüm seferberliğinin bir çevre, enerji tasarrufu, fosil yakıt tüketimini azaltma projesi olduğunu dile getiren Bakan Bayraktar, bunun aynı zamanda alt gelir grubundaki insanları ev sahibi yaparak hayat kalitesini arttırmayı amaçladığını söyledi.
Kentsel dönüşüm kapsamında hedefleri arasında "atıkları kaynağında ayrıştırmanın" da bulunduğunu bildiren Bakan Bayraktar, şunları kaydetti:
"Kentsel dönüşümle inşa edeceğimiz üç kat ve üzerinde kata sahip binalarımızda çöpler, kaynağında ayrıştırılacak, kurulacak sistemle, evsel atıklar, kağıtlar, camlar ve atık yağlar ayrı ayrı toplanacak, belli bir yerde depolanacaktır. Bu sistemde toplanan ayrıştırılmış atıklar, belediyeler veya lisanslı kuruluşlar tarafından alınarak geri dönüşümü yapılacak, bu sayede hem ülke ekonomimize katkı sağlanmış hem de çevremiz korunmuş olacaktır."
Bakan Bayraktar, Bakanlık olarak çocukların geleceği için yaşanılır çevre ve marka şehirler oluşturma hedefiyle ve üstün gayretle çalıştıklarını sözlerine ekledi.
"Temiz Türkiyem"de dereceye girenlere ödülleri verildi.
Daha sonra, Bakanlıkça düzenlenen "Temiz Türkiyem" yarışmasında dereceye giren belediyeler, organize sanayi bölgeleri ile sanayi tesislerinin temsilcilerine ödülleri takdim edildi.
En temiz organize sanayi bölgesi seçilen Kayseri ve Antalya OSB temsilcileri ile en temiz büyükşehir belediyesi kategorisinde üçüncü olan Adana, ikinciliği kazanan Konya ve birinci seçilen Kocaeli Büyükşehir Belediyelerinin yetkililerine ödüllerini Bakan Bayraktar verdi.
Bakan Bayraktar, ödül töreninin ardından Atalay Demirci'nin gösterisini izledi.