Türkiye İMSAD, yapı sektörü ve ekonomi çevreleri tarafından dikkatle izlenen aylık sektör raporunu açıkladı. ‘Türkiye İMSAD Temmuz 2020 Sektör Raporu’na göre, Covid-19 salgını nedeniyle inşaat malzemeleri sanayi üretimi 2020 yılı mayıs ayında 2019 yılı mayıs ayına göre yüzde 26,8 geriledi. Mayıs ayındaki sert üretim düşüşünde pandemi nedeniyle iç pazar ve ihracat pazarlarının kapanması etkili oldu. Temmuz ayında iktisadi faaliyetlere ve sosyal hayata planlı ve kontrollü geri dönüş büyük ölçüde tamamlandı. İnşaat sektörü de bu dönüşten olumlu etkilendi ve temmuz verileri itibarıyla hızlı bir toparlanma dönemine girdi. İnşaat malzemeleri sanayisinin de bu toparlanmadan olumlu etkilenmesi bekleniyor.
İnşaat malzemesi sektörünün çatı kuruluşu Türkiye İnşaat Malzemesi Sanayicileri Derneği (Türkiye İMSAD) tarafından hazırlanan ‘Temmuz 2020 Sektör Raporu’nda şu tespitler yer aldı:İnşaat malzemeleri sanayi üretimi 2020 yılı ilk çeyreğinde yüzde 8,1 büyüme gösterdi. Ancak Covid-19 salgını ile ortaya çıkan koşullar inşaat malzemeleri sanayi üretimini ilk kez nisan ayında önemli ölçüde etkiledi ve üretim yüzde 24,1 geriledi. Mayıs ayında ise inşaat malzemeleri üretimi geçen yılın mayıs ayına göre yüzde 26,8 düştü. Mayıs ayındaki sert üretim düşüşünde üretimin ve iç pazarın kapanması ile yine ihracat pazarlarının kapanması etkili oldu.
Ocak-mayıs dönemde 6 sektörün üretiminde artış yaşandı
2020 yılı mayıs ayında 22 alt sektörün tamamında üretim bir önceki yılın aynı dönemine göre azaldı. Mayıs ayındaki sert gerileme ile 2020 yılı ocak-mayıs dönemindeki üretim ise geçen yılın ilk 5 ayına göre yüzde 5,3 geriledi. Ocak-mayıs döneminde sadece 6 alt sektörde üretim artışı yaşandı. Üretim artışı bulunan 6 sektör şu; birleştirilmiş parke ve yer döşemeleri, seramik kaplama malzemeleri, düz cam ve yalıtım camları, armatür, musluk, vana ve valfler, çimento ile inşaat boya ve vernikleri oldu. 2020 yılı ocak-mayıs döneminde 16 alt sektörde ise üretim geçen yılın aynı dönemine göre geriledi. Ocak-mayıs dönemi üretiminde en çok gerileme yaşanan alt sektörler ise çimento ve betondan eşyalar, tuğla ve kiremit, plastik inşaat malzemeleri, metalden kapı ve pencereler ile ahşap inşaat malzemeleri oldu.
İnşaat sektöründe toparlanma talep artışı ile sürüyor
İnşaat sektörüne ait haziran ayı verileri sektörün hızlı bir geri dönüş yaptığını göstermişti. İnşaat sektöründe toparlanma ise temmuz ayında talep artışıyla devam etti. Temmuz ayında iktisadi faaliyetler ile sosyal hayata planlı ve kontrollü geri dönüş büyük ölçüde tamamlandı. İnşaat sektörü de bu geri dönüşten olumlu etkilendi ve son veriler itibarıyla hızlı bir toparlanma dönemine girdi. TÜİK tarafından hazırlanan inşaat sektörü güven endeksi, temmuz ayında müteahhitlerin koşullarındaki iyileşmenin devam ettiğini gösterdi. İnşaat sektöründe faaliyetleri kısıtlayan faktörler azaldı. Talep yetersizliği temmuz ayında gerilemeye devam etti. Finansman sorunları ise sınırlı ölçüde artış gösterdi. Diğer faktörlerin olumsuz etkileri de en aza indi. Dolayısıyla sektörde hem mevcut iş seviyesi hem de yeni alınan siparişler önemli ölçüde arttı. Hızlı toparlanma olumlu ancak bu toparlanmanın sağlıklı ve kalıcı olmasının daha önemli olduğu görüldü. Gelecek aylarda desteklerin kademeli olarak azalması ile inşaat sektörünün yine kendi dinamiklerine bağlı olarak faaliyetlerini sürdürmeye devam edeceği, bunun da inşaat sektörü faaliyetlerinde hızlı toparlanmanın ardından bir normalleşme getireceği öngörülüyor.
Mevcut inşaat işleri seviyesi temmuzda 21.5 puan yükseldi
TÜİK verilerine göre temmuz ayında işlere tamamen geri dönülmesi ile inşaat sektöründe mevcut işler seviyesi de 21,5 puan daha yükseldi. İnşaat işleri mevcut seviyesi haziran ayında 25,6 puanlık iyileşmenin ardından temmuz ayında da önemli bir artış gösterdi. Böylece inşaat sektörü Covid-19 salgın dönemi öncesi mevcut devam eden işlerine büyük ölçüde geri döndü. Ayrıca yeni başlayan işler de oldu. Nitekim temmuz ayı mevcut işler seviyesi Covid-19 öncesi mevcut işler seviyesini de önemli ölçüde aştı.
Yeni alınan inşaat işleri seviyesi 14.8 puan arttı
İnşaat sektöründe alınan yeni iş siparişleri de temmuz ayında 14,8 puan artış gösterdi. Sektörde mevcut işlere geri dönüş kadar yeni iş siparişlerinin alınmasının da çok olumlu etkisi oldu. Yeni iş siparişleri sektördeki güven artışı ile örtüştü. Yeni iş siparişlerinin önümüzdeki aylarda yeni inşaat başlangıçlarını da desteklediği görüldü. Haziran ve temmuz aylarında alınan yeni iş siparişleri ile Covid-19 dönemi öncesindeki iş siparişleri seviyesi de önemli ölçüde aşıldı.
Markalı konutların stok erime hızında sıçrama yaşandı
Mevcut konut stokunun eritilmesi yeni konut başlangıçları için önem taşıyor. Covid-19 salgını nedeniyle markalı konutlarda stok erime hızı en düşük seviyelere indikten sonra haziran ayında yüzde 11,96 olarak gerçekleşti. Yani markalı konutlarda mevcut bitmiş ve bitmemiş konutlardan oluşan stokların yüzde 11,96’sı haziran ayında satıldı.
