İkincil konut olarak da adlandırılan yazlık veya mevsimlik konutların turizme kazandırılması için başlatılan çeşitli projeleri değerlendiren uzmanlar, toplam yatak kapasitesinin yaklaşık yüzde 75'ini böyle konutlardan sağlayan İspanya'yı örnek gösterdi. Yaşar Üniversitesi Turizm İşletmeciliği Bölüm Başkanı Doç. Dr. Gökçe Özdemir ve Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Ferika Özer Sarı, âtıl durumdaki ikincil konutların turizme nasıl kazandırılabileceğini anlattı.
Avrupa'da 49 milyon kişinin, daha uzun süreli geceleme yapmak veya ev ortamının sunduğu olanaklardan faydalanmak gibi sebeplerle ev kiralayarak tatil yaptığını belirten Doç. Dr. Özdemir, "İkincil konutların turizmde alternatif gelir oluşturma arayışları, tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de devam etmekte. Bunun başarılı örnekleri ise Mersin Ticaret ve Sanayi Odası'nın öncülüğünde Mersin'de ve Ayvalık Turizm Geliştirme ve Altyapı Hizmet Birliği'nin öncülüğünde Ayvalık'ta kendisini göstermiştir ancak ülke ekonomisine ciddi anlamda yük getiren bu ikincil konutlar için daha geniş çapta bir eylem planı hazırlanmalı. Bu eylem planıyla âtıl konutlar, 12 ay boyunca turizme hizmet edebilir. Ayrıca yeterli konaklama imkanı sağlanamadığı için gerçekleştirilemeyen uluslararası konferanslara ve büyük spor organizasyonlarına evsahipliği yapılabilir." dedi.
İSPANYA BAŞARDI
Dünyadan da örnekler sunan Özdemir, İspanya'da ikincil konutlar için planlanan projenin başarıyla hayata geçirildiğini söyledi. Özdemir, "İsviçre'de 250 bin otel yatak arzına karşın 1 milyon ikincil konut yatak arzı bulunmakta. İspanya'da ise yatak arzının yaklaşık yüzde 75'i ikincil konutlardan sağlanmakta. Biz de ülke olarak yeni ve farklı bir pazarla yüksek bir talep oluşturabiliriz. Bu, ülke ekonomisi için büyük bir kazanç sağlayabilir." bilgisini verdi.
Turizm tesisi olarak kullanılacak ikincil konutların, haksız kazanca sebep olmaması amacıyla hizmet başına vergilendirilmesi gerektiğini vurgulayan Yrd. Doç. Dr. Sarı ise Türkiye Seyahat Acenteleri Birliği (TÜRSAB) tarafından hazırlanan raporu hatırlattı. Sarı, "TÜRSAB tarafından yazlık konutların kiralanması hakkında hazırlanan rapora göre Türkiye'de kullanılmayan ikincil konutların sayısı 100 bini buluyor. Bu da yıllık 2 milyar liralık vergi kaçağı yaratıyor. Bu nedenle devlet kontrolünde bir ev kiralama sistemi oluşturulabilir. Aynı veritabanı içinde kayıt altına alınacak kiralama işlemleriyle vergi kaçağının önüne geçilebileceği gibi müşteri profili de ortaya çıkarılabilir. Öte yandan ev sahiplerine ev tadilat kredileri de sağlanabilir. Böylece konut standartları da yükseltilebilir." dedi.
Türkiye'de yaklaşık ikincil konut sayıları
-Karadeniz: 170 bin
-Marmara: 111 bin
-Ege: 88 bin
-Akdeniz: 80 bin
-İç Anadolu: 72 bin
-Doğu Anadolu: 23 bin
-Güneydoğu Anadolu: 6 bin