Monaco’da günlük 650 Euro’ya marinada kalabilen 42 metrelik tekne, Göcek’te 1200 Euro ödüyor. Bodrum’da 700 Euro’ya kalabilen 20 metrelik tekne, Yunanistan’a giderse 35 Euro’ya dahi teknesini bağlayabiliyor.
Pandemi sonrasında büyük talep gören yat ve tekne endüstrisinde üretim ve rezervasyonlar kapasite yetersizliği ve yüksek fiyatlar nedeni ile zirveden dönüş sinyali veriyor. Marina kapasitelerinin yetersiz olması nedeni ile Göcek’te 1.200 Euro’ya ulaşan fiyatların dünyanın en pahalı turizm destinasyonlarından olan Monaco’yu ikiye katladığına dikkat çeken sektör yetkilileri, özellikle yabancı bayraklı teknelerin de Türkiye yerine farklı ülkeleri tercih etmeye başladığını vurguladı.
Türkiye’de marina kapasitelerinin yetersizliğine dikkat çeken Yat ve Tekne Endüstrisi Derneği (YATED) Başkanı Murat Bekiroğlu, şu anda Türkiye’de 25-30 arasında marina olduğu, bunların toplam bağlama kapasitesinin 6 bin 500 civarında olduğunu belirterek kapasitenin ilk etapta çok hızlı bir şekilde en az yüzde 50 artırılması gerektiğini söyledi.
Bekiroğlu, açıklamalarında şunları söyledi:
“Türk denizlerine ve koylarına gösterilen ilgi marinalarda yer bulunmasını zorlaştırırken, artan tekne ve yat bağlama fiyatları en küçüğünden en büyüğüne tekne ve yat sahiplerini zorlamaya başladı. Birçok tekne yakın ülkelerde bulunan marinalara gidiyor. Hatta Türkiye’nin cennet koyları ‘tekne parklara’ döndü. Tekne ve yat sektörü için önümüzdeki en büyük tehdit marinalardaki kapasitenin yetersiz olması ve fiyatların yükselmesi. Fiyatların yükselmesinin sebebi de arz talep dengesi. Şu anda Türkiye’de 25-30 arasında marina var. Bunların toplam bağlama kapasitesi ise 6 bin 500 civarında. Kapasitenin ilk etapta çok hızlı bir şekilde en az yüzde 50 artırılması gerekiyor.
Ülkemizde şu anda 77 tersane var. Sektörün istihdama verdiği katkı toplamda 200 bin civarında. Türkiye geçen yıl gemi ve yat hizmetleri ihracatından 1 milyar 350 milyon dolarlık gelir elde etti. Bir de tamir ve bakım ihracatı var. Bu da eklendiğinde sektörümüzün ihracatı 3 milyar dolara kadar çıkıyor. Türkiye’nin ihracatta en önemli pazarları Danimarka, Norveç gibi İskandinav ülkeleri. Yat müşterileri ise daha çok Amerika ve Avrupa ülkelerinden geliyor.
Tekne ve yat turisti, normal turistin en az 2.5 katı daha fazla para harcıyor. Şu anda Jeff Bezos ve Abramoviç’in tekneleri Türkiye’de. Ancak marinalarımızın kapasitesi sınırlı, fiyatları uçuk olduğu için birçok milyarder belki de gelemiyor. Mega yatlar daha fazla gelsin istiyorsak marinaya ihtiyaç var. Yeni yatırımların da Türkiye’nin cennet koylarına değil, uygun görülen hazine arazilerine yapılmasında yarar var. Marina yatırımları için de özel sektörün ve yatırımcının teşvike, desteğe ihtiyacı var.
Marinalardaki yüksek fiyatlardan dolayı tekne ve yatlar, bütün bir yılı koylarda geçirmeye başladı. Tekneler marinalara yanaşamadığı için koylarımız kirleniyor. Koyların dışında uygun alanlardaki Hazine arazilerinin marina yatırımlarına açılması lazım. Böylece turizme çok büyük katkılar sağlanır.”
