Türkiye’de Ayasofya denince akla İstanbul gelse de Anadolu’da aynı adı taşıyan 8 cami daha bulunuyor.
Yeniden cemaatine kavuşan Tarihi Yarımada’daki Ayasofya’nın adaşı olan camilerin hikayeleri de birbirine benziyor.
Bunlardan biri, yine İstanbul’da bulunan ve 2. Beyazıd döneminde camiye dönüştürülen Küçük Ayasofya Camii’nin de kaderi de hikayesi de büyüğünden farksız..
Osmanlının camiye çevirdiği ilk Ayasofya ise İznik’te. İznik Fatihi Orhan Gazi’nin 1331 yılındaki fetihten sonra ilk işi yapıyı camiye çevirmek oldu. 1960’ta müzeye dönüştürülen İznik Ayasofya’sı 2011’de yeniden camiye çevrildi.
Trabzon Ayasofya Camisi de en bilinenler arasında. Osmanlı döneminde camiye çevrilen yapı daha sonra müze olsa da 2013 yılından bu yana cami olarak kullanılmaya devam ediyor.
Doğu Karadeniz’de bir Ayasofya da Gümüşhane Kabaköy mevkiinde bulunuyor. Eserin yapım tarihi 7. yüzyıla dayanıyor. 18. yüzyılın başlarına kadar kilise olarak kullanılan yapı 1737 yılında camiye çevrildi ve Ayasofya Camii adıyla anılmaya başlandı.
Bir Ayasofya da Zonguldak Ereğli’de bulunuyor. Orhan Gazi döneminde camiye çevrilen yapı, günümüzde Orhan Gazi Camii ya da Orta Cami olarak anılıyor.
Kırklareli’nin Vize ilçesindeki Küçük Ayasofya’nın tarihi ise 6. yüzyıla dayanıyor. Gazi Süleyman Paşa Camii olarak ta bilinen yapı halen ibadete açık.
Edirne’nin Enez ilçesindeki Ayasofya, 1965 depreminin ardından hasar gördüğü için ibadete kapatıldı. Restorasyonda sona gelinen yapı 55 yıl aradan sonra yeniden ibadete açılmak için gün sayıyor.
Çekmece Ayasofyası ise Bitlis’in Tatvan ilçesinde bulunuyor. 15 asırlık yapı Çekmece köylülerinin onarımı sonrasında cami olarak hizmet veriyor.
