Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi (BETAM) tarafından, Sahibinden.com’un ilan verileriyle hazırlanan mayıs ayı raporuna göre nisanda ülke genelinde yıllık kira artışı yüzde 117 olurken ortalama kiralık konut ilan metrekare fiyatı 105.2 TL’ye yükseldi. Yıllık kira artış oranı İstanbul’da yüzde 117.4, Ankara’da yüzde 192.2, İzmir’de ise yüzde 160.9 oldu. Ortalama ilan metrekare fiyatları İstanbul’da 130.4 TL, Ankara’da 84.6 TL, İzmir’de ise 100 TL olarak açıklandı. Böylece İstanbul’da 100 metrekare evin ortalama kirası 13 bin 40 liraya, Ankara’da 8 bin 460 liraya, İzmir’de 10 bin liraya çıktı.
Yükselen kiralara göre hane geliri minimum ne kadar olmalı?
Üç büyük ilde en ucuz 2+1 evi kiralamak için hane gelirinin en az 20-25 bin lira bandından olması gerekiyor. Şehirlerin merkezi bölgelerinde ise gelir beklentisi 50-60 bin liraya kadar çıkıyor.
TSKB Gayrimenkul Değerleme tarafından yapılan araştırmada ilan sitelerindeki, 0-5 yaş aralığındaki binalarda normal katta konumlu en az 90 metrekare brüt alanlı, 2+1 tipi konutların ‘en düşük kira fiyatları’ esas alındı. Hane halkı gelirinin yüzde 30’unun kiraya ayrılabilir olduğu kabulüyle ilçe ilçe aylık hane gelir beklentisi ortaya konuldu.
“Fiyatlardaki artış, konut satın almak için sınırlı finansal araçlar, arzdaki daralma ve depremle gelen göç dalgası kiralarda artış için önemli itici güçler oldu” diyen TSKB Gayrimenkul Değerleme Genel Müdür Yardımcısı Sertan Ünal, hane halkı giderlerinde kiranın payının önemli ölçüde arttığını söyledi.
İstanbul’da en düşük kira bedellerinin Silivri, Arnavutköy, Esenyurt, Beylikdüzü gibi kent çeperlerinde yoğunlaştığını belirten Ünal, bu bölgelerde dahi en düşük aylık gelirin 20-25 bin lira olması gerektiğini kaydetti. Ünal’ın verdiği bilgilere göre, sezonluk kiralamaların yoğun olduğu Adalar’dan sonra hane halkı aylık minimum gelir beklentisinin en yüksek olduğu ilçeler Beşiktaş, Kadıköy ve Bakırköy. En düşük kira fiyatları dahi dikkate alındığında en düşük aylık gelir beklentisi Beşiktaş’ta 67 bin lira, Kadıköy’de 63 bin lira, Bakırköy’de ise 56 bin lira olarak hesaplandı.
Deprem felaketi sonrası yoğun göç alan Ankara’da kira artışı hız kesmiyor. 5 ilçede yapılan araştırma sonuçlarına göre başkentte hane halkı için aylık en düşük gelir beklentisi 20-52 bin TL aralığında.
Ege bölgesine ilişkin bilgi veren Ünal, “İzmir ilinde öğrenci kesimine hitap eden Buca ve Konak ilçelerinde aylık minimum hane halkı geliri 20-25 bin TL bandında seyretmekte olup, lüks konut stoğunun fazla olduğu, Narlıdere, Gaziemir ve Güzelbahçe ilçelerinde ise minimum aylık hane halkı gelirinin 40-60 TL aralığında olduğu tespit edildi. Aydın, Denizli ve Muğla illerinde ise minimum aylık hane halkı gelirinin 15-20 bin TL aralığında olduğu görüldü” şeklinde konuştu.
6 şubatta yaşanan deprem felaketi sonrasında birçok il yoğun göç aldı. Bu göç etkisiyle Kayseri ve Mersin’de en düşük kiraya göre hane geliri beklentisi 18 bin lirayı, Konya’da 23 bin lirayı aştı. Adana’da en düşük beklenti 27 bin liraya yaklaştı, Antalya’da da yabancıların da etkisiyle 30 bin liraya ulaştı. Doğu ve güneydoğu illerinde de kira artışı nedeniyle hane geliri beklentisi İstanbul’da birçok ilçeyi yakaladı. Araştırma sonuçlarına göre en ucuz ev baz alındığında, Mardin’de en düşük hane geliri ihtiyacı 15 bin lira, Van’da yaklaşık 17 bin lira, Erzurum’da 20 bin lira, Diyarbakır’da 25 bin lira oldu.
(Haber kaynağı: Gülistan Alagöz – Hürriyet)
