İstanbul’un en hızlı büyüyen ilçeleri arasında bulunan Ümraniye artık eski görüntüsünü terk ediyor. Son dönemde İstanbul Finans Merkezi projesi de bölgedeki dönüşüm ivmesini hızlandırdı.
Ümraniye Belediye Başkanı Hasan Can, bazı bölgelerde küçük arsa fiyatlarının bile 500 bin ile 1 milyon lira arasında olduğunu söylüyor.
Kentsel dönüşümün sadece eski binaların yıkılıp yeniden yapılması anlamına gelmediğini de belirten Başkan Can, dönüşümde kentin, kent kimliğine uygun bir şekilde yemden yapılıp şekillenmesinin önemine işaret ediyor. Can, ilçede 70 bin civarında bağımsız bina olduğunu söylüyor.
Arsa fiyatları patladı
Ümraniye Belediye Başkanı Hasan Can, şunları söyledi: "2004 yılında Tem yolu üzerindeki Şerif Ali bölgesinde beş yüz metre kare arsalar 60-70 bin, Çakmak tarafında 20-30 bin liraydı. Şimdi 20-30 bin lira olan arsalar, 1 milyon, 70-80 bin lira olan arsalar da 1 ila 2 milyon lira arasında. Ümraniye'nin içinde de, 2003 yılında kimsenin rağbet etmediği 250 metre kare arsalar 7 bin 500 lira ile 15 bin lira arasında satılıyordu. Şimdi 500 bin liraya alamazsanız. 1961'den beri Ümraniye'deydim. Bilseydik bu kadar değer kazanacağını bir iki arsa da biz alırdık. Şimdi belediye başkanı olarak kendimize yasakladık. Yıkılacak yer kalmadı. Ümraniye'de arsalar uçtu. Ümraniye'nin nüfusu 1961 yılında 3 bin idi. Şimdi resmi nüfus 650 bin , gayri resmi nüfus 750 bin. Bazı yerleri Ataşehir'e vermeseydik 1 milyonu geçiyordu."
12 bin ruhsat verdi
Yapı denetim şirketleri birinci derece denetlemeyi prensip edinen Hasan Can, 8 yıl içinde 12 bin ruhsat vermiş. 4 bininin inşaatı da halen devam ediyor. Belediyenin 30-40 yapı kontrol mühendisiyle bu kadar binayı kontrol etme imkanı olmadığını anlatan Can, denetimi yapı denetim şirketlerine bırakmış. Bu şirketler, iş sahibinden, kanunla belirlenmiş bir bedel alıyor. Karşılığında da binanın projesinden, içine insan girip iskan alınıncaya kadar bütün aşamaların, plan proje, ruhsat gereksinimlerin uygunluğunu sağlıyor. "Başka türlü kontrol edemeyiz" diyen Can, kendilerinin de onları denetlediğini ve bu noktada çok katı olduklarını söylüyor.
Gecekondu yaptırmadık
8.5 yılda 2B arazilerine bir tane dahi gecekondu yaptırmadığını iddia eden Başkan Can bu iddiasını da şöyle kanıtlıyor: 2004 yılında kendi kendimizi kontrol için Ümraniye'nin havadan fotoğraflarını çektirdik İSKİ'ye. Hepsi zabıtlı. Hava fotoğraflarında nerede bina var, nerede gecekondu var, kaç katlı, kaç metrekare, fotoğraflardan okunabiliyor. 2004'te hava fotoğrafında olmayan bir gecekondu varsa, onun da ancak gözlerinden kaçmış olduğunu savunuyor. Sonuçta ortaya bir tablo çıkmış. 2B arazilerine yapılan binalar. Mülk arsalarına yapılan binalar. Geçmişte kaçak yapmış ya da ruhsat almış ama ruhsata aykırı yapmış ya da ruhsata uygun yapmış ama iç müştemilatında ufak tefek tadilat yaptığı binalar. Ve bir de kendi dönemlerinde ruhsata bire bir uygunluğunu denetledikleri bir yapı stoku var. Yaklaşık 250 bin civarında bağımsız bölümü olan, 70 bin civarında da bağımsız binadan oluşan bir yapı stoku olan bir Ümraniye var bugün. Peki Ümraniye'de bu binaların sağlamlığı nedir sorusunun yanıtına gelince , Ümraniye'deki mevcut bağımsız 250 bin civarındaki bağımsız yapı stokunun neredeyse yarıya yakını son 8 yılda yapılmış sağlıklı binalar olduğunu söyleyen Can'a göre bu, iki cephesiyle de ciddi bir kentsel dönüşüm.
Finans Merkezine biz ruhsat veriyoruz.
Ümraniye Belediye Başkanı Hasan Can'ı bulmuşken, Ataşehir Barbaros Mahallesi'nde 650 dönüm arazi üzerine yapımı planlanan ve mülkiyeti iki belediye arasında "Finanskent benim" kavgasına neden konuyu sormadan edemiyoruz. Can, bizi haritanın başına götürüp, isim vermeden Ataşehir Belediye Başkanı Battal İlgezdi'ye göndermede bulunuyor. İşte iki belediye arasında paylaşılamayan İstanbul'un dünya çapındaki prestij projelerinden olan Finanskent gerçeğini, Can'ın ağzından yorumsuz aktarıyoruz:
Çocukça siyaset
Ataşehir'deki arkadaşımız, sarılacağı başka politika kalmadığı için, 'Finans Merkezi’mizi elimizden aldılar' diye çocukça siyaset yapıyor. Yeni kanun, Altunizade'den gelip Çamlıca gişelerine giden yolu sınır olarak belirledi. Kanun, 'Bu yolun kuzeyi Ümraniye, güneyi Ataşehir, bir kısmı da Kadıköy. Şuraya kadar Ümraniye, şuraya kadar Üsküdar diye çok net tarif ediyor. Kanun çıkınca, bazı mahallelerin nereye bağlanacağı belirlendi.
2008'de kanun çıktı
Barbaros Mahallesi'nin bir kısmı Ataşehir'de bir kısmı Ümraniye'de kaldı. Valilik, 2008 yılında kanun çıktığı zaman, Kadıköy, Ümraniye ve Üsküdar belediyesine yazı yazıp, 'Yolun kuzeyinde kalıp da size geçen bölgelerin hangi mahallelere dahil olduğunu, meclislerinizde karar alın' dedi. Üç belediye de meclislerinde karar aldı. Yani sınırı kanun çizmiş. Biz adım koyduk sadece. Ama mahalleleri sayarken Barbaros Mahallesi'ni Ataşehir'de saymış kanun. İyi de, sonuçta Mustafa Kemal Mahallesi'nin şurasını biz Ataşehir demiyoruz ki. Aynı mantıkla burarım da Ataşehir olması lazım. Kanunun çizdiği ana sınır çerçevesinde tali konuları da mevcut belediyelerin meclislerinde karar aldırttı valilik. Niye? Ataşehir, Sancaktepe ve Çekmeköy oluşmadığı için. Tamam finans merkezi Ataşehir'de var mı var. Ataşehir de bulunan kısım Varyap ile GAP'rn birlikte yapacağı proje. İster Ataşehir'de olsun ister Ümraniye'de. Ama kim ruhsat verecek onlara derseniz, Ümraniye Belediyesi. Ataşehir'i kazanamayınca, 'Ümraniye, al takke ver külah, kendi kendilerine gelin güvey olmuşlar, meclislerinde karar almışlar, finans merkezini buraya almışlar' deniyor. Halbuki bu 2008'de alınmış karar. Finans Merkezi, Ümraniye… Ümraniye'deki rezidanslar, Ataşehir'de TOKİ'nin yaptığı binalardan daha görkemli. Finans Merkezi de burası."
25 bin ev yıkıldı
Tasarım olarak güzel bir şehir planının ortaya çıkması adına, 25 bin civarında bağımsız bölüm yıkılıp yeniden yapıldığını söyleyen Ümraniye Belediye Başkanı Hasan Can, 2012'den bu yana 600 civarında eski binaya yıkım ruhsatı vermiş. Söylediğine göre eskiden yıkım ruhsatı düzenlenmiyormuş. O nedenle bazı rakamlar kayıtlara geçmemiş. Ama son 8 yılda yıkılmış ve yeniden yapılmış binaların sayısı 4 -5 bin civarında. "Vatandaş güzel olmadığını, çürük olduğunu düşündüğü için yıktı, yeniden yaptı" diyen Başkan Can, kentsel dönüşümü tetikleyen kararlılıklarının işte bu noktada devreye girdiğini anlatıyor. İBB'den aldıkları imar düzenlemesiyle, özellikle Şerif Ali bölgesi ve boş olan arazilerde arsaların birleşmesiyle oluşan parsellere yapılan binalara ilave imarlar verdiklerini belirten Can, "Arsa her büyüdüğünde ilave imar ilave ettik. Bu da vatandaşın bağımsız bir bina yapmak yerine, siteleşmeyi teşvik eden bir unsur oldu" diyor.
Haber:Fatma Aksu/Hürriyet Emlak