Kanada Modeli Çare mi ?
Gündemde, “Kanada uygulaması“ örnek verilerek Türkiye’de birkaç yıl boyunca yabancıya konut satışının durdurulması; köşe yazarları, basın, ekonomist ve sektör temsilcileri tarafından son günlerde sıkça gündeme taşınmaya başladı.
Rakipsiz Pazarız;
Sizlere bir tespitte bulunacağım, yıllık yabancıya gayrimenkul satışımızın %60’a yakını Dünya ile Kavgalı Irak… İran ve Rusya’ya gerçekleşiyoruz.
Bu Ülkeler, Dünyadaki kapılar tekrar kendilerine açılıncaya kadar gelecekler ve sonra kaybolacaklar… yani Amerika ve Avrupa pazarında Türk Gayrimenkul pazarının rakibi yok.
Oyun Kurucu Olmamız Lazım;
Gayrimenkul İhracatı sınıfında değerlendirmeye başladığımız yabancıya gayrimenkul satışında bu 3 ülke için önemli bir uluslararası “ticari ve yaşamsal“ ihtiyaç gerçeği ile karşı karşıyayız.
İhtiyaca bağlı bu dönemin fırsatlarını ülkemizin çok iyi değerlendirmesi gerekmektedir.
Önerilerim;
Adet Satışına Değil, Satış Cirosuna yönelelim.
Vatandaşlık ihtiyaç ise, bu ihtiyacın karşılığını, 1 gayrimenkul en az 600 Bin Dolar olarak revize edelim.
Vatandaşlık sonrası vatandaşlığa kon, konut için satılamama süresini uzatalım ve aile bireyleri vatandaşlık adetlerini kısıtlayalım.
Uluslararası pazarda rakipsiz pazar olma avantajını “hizmet bedellerine“ yansıtalım.
Yıllarca, talep alınan ülkenin yerel emlakçısına – uluslararası acentelere – yerel alt acentelere – yerel pazarlama firmalarına ulusal ve uluslararası paylaşımdan dolayı %15-20’lara varan “Hizmet Bedeli“ ödeniyor.
Konut Bedelinin 5’de 1’ine yakın bu bedeli, hizmet verenler;
- aracıların sayısına,
- ağırlama giderlerine,
- uluslararası rekabette Avrupa ülkelerine yönlendirme ihtimalini ortadan kaldırmaya bağlayarak açıklıyorlardı
Böyle bir ihtimalin, özellikle Rus – İran pazarından gelen taleplerde uluslararası rekabetin ortadan kalkmasından dolayı ortadan bir süre kalktığını görüyoruz.
Proje geliştiriciler / inşaatçılar/ müteahhitler tarafından aracılık hizmet bedelinin piyasa şartlarına göre güncellenmesi ortak karar ile tekrar gündeme alınmalıdır.
Ortak karar ile uygulanacak Bu güncellemenin fiyatlara önemli ölçüde desteği olabilecektir.
- Gayrimenkul alımı ile T.C pasaport vatandaşlığında “bitmiş/iskanı alınmış konutlar“ kapsam dışına alarak, hemen teslim konutlarda pazar rekabetini aşağıya çekebilmenin ve projelere yönlendirmenin mümkün olabileceğini düşünüyorum.
Bu önerimin değerlendirilmesi; bitmiş/iskanı alınmış konutlarda yabancının ihtiyacından dolayı, suni yükselen/yükseltilen konut fiyatlarına denge sağlayabilecektir.
Bununla birlikte bitmiş/iskanı alınmış konutların yerli talebe, gerçek ihtiyaca yönelmesi sağlanabilecektir.
- Gayrimenkul alımı yolu ile TC pasaport vatandaşlığı yolu “gayrimenkul ihracatcısı“ tanımı ile sadece Proje geliştiriciler / inşaatçılar/ müteahhitlerin teslim sürecine kadar geliştirilen projelerinde sağlanmalıdır.
Bu yol, proje finansmanı/krediye erişimde sıkıntı yaşayan firmalara farklı bir fonlama alternatifi sunabilecek, projelerin tamamlanma sürecine finansal katkı sağlayacaktır.
Önerilerim, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği ve Hazine ve Maliye Bakanlığı, proje geliştiricileri – müteahhitler – inşaat firmaları, GYODER – INDER – KONUTDER ve üyeleri tarafından değerlendirmeli…
