"DÜNYANIN YATIRIMCISI” Sloganıyla yola çıkan Uluslararası Gayrimenkul Yatırımcıları Derneği’nin Başkanı Kerem Bilge mütekabiliyet yasasını değerlendirdi
Yabancıya konut satışında çoğunluk hangi bölgeler düşünülüyor?Yabancıların hangi tarz konut tiplerine yönelik alımları olacak? İstanbul için talep ne yönde olacak?
İstanbul Türkiye’nin görünen yüzü, hem yatırım alanında gelişmişliğiyle hem hızla gayrimenkul sektöründe yenilenmesiyle çok dikkat çekiyor. İstanbul’a da ilginin fazla olacağını ve İstanbul'daki konut projelerinin yüzde 15-20'si için yabancıların devreye gireceğini düşünüyorum. Körfez’de herkesin bildiği gibi binlerce insan Türkiye’den özellikle de İstanbul’dan ev almak istiyor. Arap şirketler, bu pazarın büyüklüğü karşısında kayıtsız kalamadılar. Hem Türk inşaat şirketleri hem de Körfez bölgesinin şirketleri burada yeni ortaklıklar kurarak, milyarlarca dolarlık yeni yatırım yapacaklar. Bu da binlerce istihdam demek.
Yabancı konut satışında yılda 10 milyar doları bulması bekleniyor. Sizce tahminen ne kadarlık yatırım olur?
Ben daha fazla olacağını yani yılda 15-20 milyarı bulacağını düşünüyorum. Türkiye çok değerli coğrafi konuma sahip, 3 tarafımızdaki kıyılar, görsel güzellikler, yatırım alanlarının gelişmişliği ve eğitimli genç nüfusumuzla bu yasa kalktıktan sonra hem sadece ev alıp yatırım yapmak isteyen yabancının hem de uluslararası yatırımcının gözdesi olacak.
Yasanın yürürlüğe girmesiyle birlikte konut satış fiyatlarında artış olur mu?
Sektör temsilcisi arkadaşlar bu yasa yürürlüğe girsin derken hem gayrimenkul sektörü iyi bir yere gelsin istiyor hem de Türkiye’nin büyümesine katkı sağlamayı amaçlıyor. Şimdi bu yasa üstünden fiyatları arttırarak rant sağlamak beklediğimiz talebin geri çekilmesi dışında başka bir işe yaramaz. Ayrıca “yabancı yatırımcıya özel yasa yaptık” demek “Türk yatırımcının canını yakacağız” anlamına gelmemeli. Yabancıya yönelik konutların yapılması ve satılması mevcut konut fiyatlarını fazla etkilemez. Bu tür konutlar daha butik ve konsept olması nedeniyle yurt içi müşterilere sunulan konutlara rakip olmaz.
Yabancıya gayrimenkul satışı hangi ülkelere hangi kriterlere göre belirlenecek?
Türkiye için çok önemli bir potansiyel olan körfez ülkeleri ve Türk cumhuriyetlerinin, mütekabiliyet ilkesinden dolayı Türkiye’den konut alma imkânları yok. Oysa bize coğrafi olarak çok yakın ülkeler, üstelik onlarla çok fazla iş birlikteliği yapıyoruz. Bu yasanın kalkması bizim ülkelerle olan ikili ilişkilerimizi de güçlendirecek.
Askeri, güvenlik, milli strateji bakımından eğer satmamız gereken araziler varsa, bunları satılmamalı ama kat irtifakı, kat mülkiyeti bulunan, daire bazında, parsel bazında veya yatırım için ülkemize istihdam sağlayacak, burada kaliteyi, ihracatı artıracak yatırımlar için satışların önündeki engeller kaldırılmalı, Türkiye'nin her iline gelip daire, mülk, işyeri,ev, yazlık almak isteyenlerin önündeki engelleri kaldırıp, satışın önü açılmalı.
Mütekabiliyet yasasının kalkmasıyla inşaat sektörünün ekonomi açısından diğer sektörlere faydası ne ölçüde olur?
Bu yasanın kalkması sadece gayrimenkul sektörü için değil ekonomi için bir devrim. Sıfır faizli bir kaynak yaratacağız ve buradan ev alanlar gelip bir de harcama yapacaklar. Döviz girişi artacak cari açığı finanse edecek büyük bir hareket yaşanacak. Burada 15- 20 milyar dolarlık satışlar çok kolay telaffuz edilebilecek rakamlar. Para piyasaları karışık, Türkiye güvenli liman, Yabancıya konut satışında bürokrasi caydırıcı bir etken . Sektördeki derneklerden de görüş alınarak, yabancıya konut satışını canlandıracak köklü bir çözüm getirilmesini istenmeli . Yüzde 95'i yerli girdi ile yapılan inşaat sektörünün değil yabancıların yılda birkaç defa Türkiye'ye geliş gidişi ile turizm ve ekonomi de canlanacaktır. Konut satmak ihracattan daha fazla kazandırır.
Yabancıya konut satışını fazlalaştırmak için inşaat firmalarının çalışmaları olacak mı?
Şirketler kendilerini tanıtmak için yeni mecralar aramaya başlayacaklardır. Fakat bu durumda şirket bazında değil de dernek çatısı altında hareket etmek hem sektör açısından hem de şirketlerin tek tek değil de hep birlikte gelişip büyümesi açısından önemli olacaktır.
Yabancıya sunulan mülk satışının beklendiği gibi olumlu sonuçlanmazsa Türkiye için ne gibi sonuçlar doğurabilir?
Türkiye’nin böyle bir durumda zarar göreceğine inanmıyorum. Çünkü şuan bu yasa varken “ Fazla kuralcıyız ve uluslararası yatırımcıya karşı tepkiliyiz.” imajı veriyoruz. Ama buna özgü düzenlemeler gelirse bu yurtdışında ki imajımızda iyi yönde tazeleme olur. Piyasalardaki karışıklık sebebiyle Türkiye şu an güvenli bir liman. Yani her durumda kazançlı çıkacağız.
Uluslararası Gayrimenkul Yatırımcıları Derneği Başkanı
Kerem BİLGE