Ekonomist Dergisi'ne röportaj veren Torunlar şirketler Grubu’nun Yönetim Kurulu Başkanı Aziz Torun, kazandıkları pek çok büyük ihaleden sonra Başbakan'a yakınlığı ile gündeme gelmekten şikayetçi. Aziz Torun söyleşide ayrıca, grubun 3.8 milyar TL’lik portföyünden 92 milyon lira kira geliri olduğunu söylüyor ve planlanan yatırımların tamamlanmasının ardından yıllık kira gelirinin 180 milyon liraya çıkacağını belirtiyor.
En son geçtiğimiz günlerde Paşabahçe’de Tekel’in arazisi için açılan ihaleyi kazanarak gündeme gelen Torunlar şirketler Grubu’nun Yönetim Kurulu Başkanı Aziz Torun, grubun 3.8 milyar TL’lik portföyünden 92 milyon lira kira geliri olduğunu söylüyor. Torun, başta Mall Of İstanbul ve Bulvar Samsun olmak üzere yeni projelerin devreye girmesi ile birlikte yıllık kira gelirlerinin 180 milyon liraya çıkacağını söylüyor.
Babası Osman Torun’un Karaköy’de bundan 50 yıl önce küçük bir çay ocağıyla atıldığı ticaret hayatını gıda toptancılığı ve gayrimenkul işleriyle yürüten Mehmet ve Aziz Torun kardeşler, bugün 3.8 milyar TL’lik bir gayrimenkul portföyünü yönetiyor. Torium, Zafer Plaza, Korupark ve Antalya Deepo gibi tamamlanmış alışveriş merkezlerinden 92 milyon TL’lik bir kira geliri elde ettiklerini söyleyen Torunlar Şirketler Grubu Yönetim Kurulu Başkanı olan Aziz Torun, “Biz yap satçı değil yap tutçuyuz. Elinizde belli bir varlığı tutacaksınız. Torunların portföy değerinin bu kadar yüksek olmasının nedeni bu” diyor.
Mall Of İstanbul ve Bulvar Samsun AVM’nin de tamamlanmasıyla kira gelirlerinin ikiye katlanacağını kaydeden, en son Beykoz’daki Paşabahçe arazini de alarak dikkatleri yine üzerine çeken Aziz Torun ile grubun büyüme stratejilerini konuştuk…
Ekonomist: Artık asıl işiniz olan toptan gıda işinden çok sizi gayrimenkulde daha aktif görüyoruz. Grubun nasıl bir gelir dağılımı var?
Aziz Torun: Grubun gelirleri içinde 600 milyon TL’ye yakın bir rakamla gıda önde. Fakat ailenin yatırımları içinde gayrimenkul alanı daha hareketli. Gayrimenkulde gelirlerimiz 425 milyon TL. Devam eden projelerimizle bu daha da yükselecek. Biz yap satçı değiliz, yap tutçuyuz aslında. O nedenle Torunlar’ın portföy değeri bu kadar yüksek. Önemli bir kira gelirimiz de var.
Portföyünüzde kaç proje var?
Şu an portföyümüzde aktif olarak beş alışveriş merkezi var. Torium, Bursa Zafer Plaza, Korupark, Antalya Deepo bizim. Ankaramall ise ortak, bir de Netsel marinanın da küçük bir AVM’si var. Bunların yanı sıra önümüzde devam eden projeler de var. Mesela Bulvar Samsun’u önümüzdeki haziranda açıyoruz. Mall Of İstanbul’da büyük bir proje ve Türkiye’nin en büyük AVM’lerinden biri olacak. 2013 sonunda kadar da açılacak. Ayrıca Zincirlikuyu’da Torun Tower ofis projemiz var, portföyümüzde yer alacak bir proje bu da.
Bunlar bizim yapıp işlettiğimiz işler bir de yapıp bir taraftan satmak üzere geliştirdiğimiz projeler var. Yani bir taraftan geliştirirken, bir taraftan da düzenli kira getiren bir portföyümüz var.
Yıllık kira gelirleriniz nedir?
2010 yılında 53 milyon lira kira gelirimiz var iken bu rakam 2011 yılında 92 milyon liraya çıktı. Ciromuza baktığımızda 425 milyon TL’nin önemli bir kısmı konut satışlarından elde edilse de inşaatın bir maliyeti var tabii. Ama elde edilen toplam karımızda kira gelirleri çok önemli.
Bu yıl kira gelirleriniz ne olur, bir öngörünüz var mı?
Bu yıl da kira gelirlerimiz yüzde 10 artar, ancak Mall Of İstanbul ve Bulvar Samsun ile birlikte tahmin ediyorum bugünkü kira gelirimiz ikiye katlanacaktır.
Torunlar GYO ile halka açıksınız. Kira gelirlerinizle elde ettiğiniz karı dağıtacak mısınız?
Halka açık şirketler ve İMKB’de GYO ile yeni tanışıyoruz. Biz halka arz olmadan önce İMKB’deki işlem gören şirketlerin yüzde biri GYO idi. Emlak GYO ve Torunlarla 10 milyarın üzerine çıktı bu değer. Bunun daha da büyümesi gerekiyor. Biz hisselerimizi alan ortaklarımıza AVM’lerimizden gelen karları düzenli olarak dağıtacağız diyoruz.
Bu yıl ne kadar dağıtacaksınız?
Bu yıl da 22.4 milyon TL kar dağıtma konusunda karar aldı yönetim kurulumuz. Genel kurulda onaylanacak ve dağıtılacak. Mayıs ayının ikinci haftası olacak genel kurulun ardından karlar dağıtılacak.
Yeni yatırım planınız nedir?
2014’ün ikinci yarısına kadar çok önemli projelerimiz var. Paşabahçe’deki eski Tekel arsasında geliştireceğimiz projeyle birlikte toplam 1.5 milyar liralık bir yatırım planımız var.
Fakat geciken projelerde var. Mesela Ali Sami Yen’de bir gecikme var, neden oldu?
Ciddi bir sorun yok aslında. Yürütmeyi durdurma kararı oldu önce ve kalktı. Ardından İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin siluet gibi belli prosedürler istiyor. O nedenle bir gecikme oldu ama inşaat çalışmalarımızla süreci hızlandıracağız. Orada 15 vinç ve bin işçi gece gündüz çalışıyor. Bu hızla 2013 sonunda Mall Of İstanbul inşaatını tamamlamayı düşünüyoruz. 2014’ten sonra da proje geliştirmek için yurt dışına açılmayı istiyoruz.
Geçtiğimiz günlerde kazandığınız Paşabahçe’deki Tekel arazisinde nasıl bir yol izleyeceksiniz, yine kira getirisi olan bir yer mi olacak?
Arazi turizm imarlı olduğu için otel, apart otel ve tamamlayıcı turistik tesisler yapılacak burada. İstanbul’un ender projelerinden biri olacak. Proje geliştirip öyle karar vereceğiz, belki satacağız.
İhale süreci nasıldı, kafanızdaki rakam mıydı sonuç?
Hırs aklı aşmayacak. Mantıklı yürümek istiyoruz. Ticarette basiretli tüccar gibi davranmak gerekir. Hesap edeceksiniz. Biz bu ihaleye girerken bunları düşünerek girdik. En kötü ihtimali hesap ederek ilerliyoruz. İhaleyi aldık ve boğaza en uygun projeyi düşünmeye başladık. İhaleyi aldığımızın akşamında bunları düşünmeye stres olmaya başladık. İhale de çok stresli ve heyecanlıydı tabii. O gün öngördüğümüz fiyatın çok üstünde bir fiyatla aldık ama inanıyorum ki proje geliştirdiğimizde beklentimizin karşılığını alacağız. Maharet projeyi nasıl gerçekleştireceğimizde. Proje geliştirmek ayrı bir iş, bina dikmek ayrı bir iş. Ben geliştirme işini hakkıyla yaptığımızı düşünüyorum.
Neden?
Tevazu sahibi bir şirketiz, göz önünde olmak istemiyoruz. Buna karşılık finans sektörü bizi gayet iyi tanır. Bankalar bize itibar etmezse bu işler nasıl olacak. Sözünü ettiğim şirketlerimizin bankalar gözünde milyar liraya ulaşan bir kredi itibarı var. Bu kredi itibarı siyaseten kazanılmış bir durum değil ki. Torun kardeşlerin başarısı. Bize krediyi Başbakan’ın okul arkadaşı diye vermiyorlar. Bunlara üzülmüyorum çünkü aslı astarı yok.
Yalıya bir yıl sonra taşınacak
Boğaz’ın en görkemli yalılarından olan Clifton Yalısı’nı geçen yıl satın alan Aziz Torun, burada orijinaline uygun bir restorasyon çalışması yapıldığını söylüyor. Şu an Çengelköy’de bahçeli bir evde oturduklarını kaydeden Torun, yalının restorasyonunun bitmesiyle ailesi için burayı kullanacağını aktarıyor. Torun, restorasyon çalışmalarının en az bir yıl daha süreceğini ifade ediyor.
“Hiçbir ihalede korunmadık”
Aziz Torun’a bazı ihaleleri Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’a yakın bir isim olmasının da etkisiyle aldığına ilişkin söylemleri hatırlattık. İşte yanıtı:
“İnsaf, son ihale 77 turlu bir ihale oldu. Bir önceki ihalede 302 milyon liraya satıldı bu arsa. Biz 355 milyon lira verdik. Bakın bizim devlet kurumları ve belediyelerle bir işimiz yok. Hangi ihaleye girdiysek pahalıya aldık. Mall Of İstanbul’da 116 milyon TL’de bizde kaldı. TOKİ onaylamadı sonra 166 milyona tekrar iki ay sonra aldık. Biz hiçbir ihalede korunmadık. Yalı aldık TMSF’den aldı dediler şahıstan aldık biz.
Biz Galatasaray Liseli ya da Alman Lisesi mezunu olsaydık bunlar mı söylenecekti yine. Türkiye’de yetişmiş insanların her biri, bir yerden geliyor ve bir şekilde yan yana olmuşuz. Abdullah Gül de İktisat Fakültesi’nden abim. Ne diyecekler şimdi. Hayat tesadüflerle dolu. Bizim siyasetle hiçbir ticari ilişkimiz yok. 50 yıldır mükellefiz ve vergi rekortmenliğimiz var. Ama geçen süreçte biz hep adı açıklanmayan şirket olmayı tercih ettik.”
Grubun portföyündeki projeler
Grubun portföyündeki projelerden Nishİstanbul, Torun evleri, Bursa’daki Zafer Plaza, AnkaMall AVM , Torium, Antalya Deepo ve Korupark projeleri tamamlandı ve alışveriş merkezlerinde düzenli kira gelirleri bulunuyor. Grubun devam eden projeler içinde ise Mall Of İstanbul merakla bekleniyor. 5 AVM alacak 155 bin metrekare büyüklükte kiralanabilir alana sahip olacak Mall Of İstanbul projesinin 2013’te tamamlanması bekleniyor. Bulvar Samsun bu yıl tamamlanacak. Korupark Teras Evleri’nin üçüncü etabının ise yıl sonunda inşaatı bitecek. Torun Tower’ın ise inşaatı sürüyor.
(Ekonomist)
